W poniedziałek w nocy 26.09.2022, ciśnienie w jednej z rur podmorskiego gazociągu Nord Stream 2 z Rosji do Niemiec spadło z 105 do 7 barów. We wtorek okazało się, że także w Nord Stream 1 doszło do szybkiego spadku ciśnienia. Nord Stream 1 został uszkodzony w dwóch miejscach w duńskiej strefie ekonomicznej , Nord Stream 2 – w szwedzkiej strefie, wszystkie na wschód od wyspy Bornholm.
Przesył gazu w Nord Stream 1 wcześniej został wstrzymany przez Rosję, ale w gazociągu znajduje się nadal gaz. Gazociąg Nord Stream 2 nie został oficjalnie oddany do użytku, ale również był wypełniony gazem.
Najdłuższe gazociągi na świecie
We wtorek po południu pojawiły się informacje, że stacja pomiarowa szwedzkiej Narodowej Sieci Sejsmologicznej zarejestrowała na obszarach, gdzie doszło do wycieku z gazociągów Nord Stream, dwie silne podwodne eksplozje.
Gdy 27 września Duńskie Siły Zbrojne opublikowały nagrania i zdjęcia z miejsc przecieków, zaczęto zastanawiać się, co i w jakich ilościach tak naprawdę wyciekło z rur. Przypomnijmy, że to najdłuższe gazociągi na świecie, liczące ponad 1200 km.
Szkodliwa emisja metanu
Dyrektor Environmental Defense Fund (EDF) Andrew Baxter obliczył wszystko dokładnie, udostępniając dane na Twitterze. Założył, że wszystko z tych ogromnych rur wyleciało.
📐 Rura o średnicy wewnętrznej 1,153 m,
📏 1250 km długości,
🧊1 305 144 m³ objętości
Ile tam jest gazu?
Gazy są ściśliwe. Ich gęstość zmienia się wraz z ciśnieniem i temperaturą.
⏲ 105 barów
🌡️ 5°C (szacunkowo)
Stosując tabele inżynierskie, gęstość gazu ziemnego w tych warunkach wynosi ~98kg/m3.
Zaczęliśmy więc od 128 milionów kg gazu.
Ile gazu pozostało po spadku ciśnienia do 7 barów?
⏲ 7 barów
🌡️5°C
Stosując tabele inżynierskie gęstość gazu ziemnego w tych warunkach wynosi ~5kg/m3.
W tym scenariuszu pozostaje więc tylko 5 kg/m3 x 1 305 144 m³ = 6,5 miliona kg gazu ziemnego.
Dlatego do atmosfery trafia 121 mln kg gazu ziemnego.
Załóżmy, że zawartość metanu wynosi 95%…
115 000 ton metanu
To 9,6 miliona ton ekwiwalentu CO2.
Taki sam wpływ na klimat, jak roczna emisja 2 mln samochodów benzynowych.
Jeszcze inaczej do obliczeń podszedł Christopher Christiaanse, absolwent Delft University of Technology, który pokazał obliczenia w przejrzystej tabelce:
Jak twierdzi Zeke Hausfather, amerykański uczony i autor w portalu Carbonbrief, część metanu może zostać wchłonięta przez oceany (i znajdujące się w nich organizmy) i nie przedostać się do atmosfery, ale ogromna ilość CH4 uwolniona na niewielkim obszarze sugeruje, że znaczna jego część prawdopodobnie uciekła.
6,4 miliona ton ekwiwalentu CO2 z obu rurociągów odpowiadałoby rocznej emisji 1,4 miliona samochodów, chociaż jest to tylko ~0,2% rocznej emisji CH4 z paliw kopalnych.
Duńska Agencja Energii ocenia, że gaz z Nord Stream 1 i 2 może wyciekać przez kilka dni, a nawet tydzień.
Z innej perspektywy, ogromny wyciek gazu z Aliso Canyon w latach 2015/2016 uwolnił tylko około 97 100 ton CH4.
Czytaj także: Krowy dostaną maseczki na metan
Awaria Nord Stream ma wpływ na klimat
Oba rurociągi Nord Stream zawierały głównie metan, więc „potencjał masowej i wysoce szkodliwej emisji jest bardzo niepokojący” – ocenił chemik atmosferyczny David McCabe, starszy naukowiec w organizacji non-profit Clean Air Task Force
Istnieje wiele niewiadomych, ale jeśli te rurociągi ulegną awarii, wpływ na klimat będzie katastrofalny, a nawet bezprecedensowy.
David McCabe
Metan ma ponad 80-krotnie większą moc ocieplenia planety niż dwutlenek węgla i około 30-krotnie większą moc w ciągu 100 lat. Naukowcy wskazują, że drastyczne ograniczenie emisji metanu w ciągu najbliższych kilku lat jest kluczową dźwignią w ograniczaniu zmian klimatycznych.