Ile gazu wyciekło z rur Nord Stream 1 i Nord Stream 2

W ponie­dzia­łek w nocy 26.09.2022, ciśnie­nie w jed­nej z rur pod­mor­skie­go gazo­cią­gu Nord Stream 2 z Rosji do Niemiec spa­dło z 105 do 7 barów. We wto­rek oka­za­ło się, że tak­że w Nord Stream 1 doszło do szyb­kie­go spad­ku ciśnie­nia. Nord Stream 1 został uszko­dzo­ny w dwóch miej­scach w duń­skiej stre­fie eko­no­micz­nej , Nord Stream 2 – w szwedz­kiej stre­fie, wszyst­kie na wschód od wyspy Bornholm.

Przesył gazu w Nord Stream 1 wcze­śniej został wstrzy­ma­ny przez Rosję, ale w gazo­cią­gu znaj­du­je się nadal gaz. Gazociąg Nord Stream 2 nie został ofi­cjal­nie odda­ny do użyt­ku, ale rów­nież był wypeł­nio­ny gazem.

Najdłuższe gazociągi na świecie 

We wto­rek po połu­dniu poja­wi­ły się infor­ma­cje, że sta­cja pomia­ro­wa szwedz­kiej Narodowej Sieci Sejsmologicznej zare­je­stro­wa­ła na obsza­rach, gdzie doszło do wycie­ku z gazo­cią­gów Nord Stream, dwie sil­ne pod­wod­ne eksplozje.

Gdy 27 wrze­śnia Duńskie Siły Zbrojne opu­bli­ko­wa­ły nagra­nia i zdję­cia z miejsc prze­cie­ków, zaczę­to zasta­na­wiać się, co i w jakich ilo­ściach tak napraw­dę wycie­kło z rur. Przypomnijmy, że to naj­dłuż­sze gazo­cią­gi na świe­cie, liczą­ce ponad 1200 km.

Szkodliwa emisja metanu

Dyrektor Environmental Defense Fund (EDF) Andrew Baxter obli­czył wszyst­ko dokład­nie, udo­stęp­nia­jąc dane na Twitterze. Założył, że wszyst­ko z tych ogrom­nych rur wyleciało. 

📐 Rura o śred­ni­cy wewnętrz­nej 1,153 m,
📏 1250 km dłu­go­ści,
🧊1 305 144 m³ objętości

Ile tam jest gazu?

Gazy są ści­śli­we. Ich gęstość zmie­nia się wraz z ciśnie­niem i temperaturą.

⏲ 105 barów
🌡️ 5°C (sza­cun­ko­wo)

Stosując tabe­le inży­nier­skie, gęstość gazu ziem­ne­go w tych warun­kach wyno­si ~98kg/​m3.

Zaczęliśmy więc od 128 milio­nów kg gazu.
Ile gazu pozo­sta­ło po spad­ku ciśnie­nia do 7 barów?

⏲ 7 barów
🌡️5°C

Stosując tabe­le inży­nier­skie gęstość gazu ziem­ne­go w tych warun­kach wyno­si ~5kg/​m3.

W tym sce­na­riu­szu pozo­sta­je więc tyl­ko 5 kg/​m3 x 1 305 144 m³ = 6,5 milio­na kg gazu ziemnego.

Dlatego do atmos­fe­ry tra­fia 121 mln kg gazu ziemnego.

Załóżmy, że zawar­tość meta­nu wyno­si 95%…

115 000 ton metanu

To 9,6 milio­na ton ekwi­wa­len­tu CO2.

Taki sam wpływ na kli­mat, jak rocz­na emi­sja 2 mln samo­cho­dów benzynowych. 

Jeszcze ina­czej do obli­czeń pod­szedł Christopher Christiaanse, absol­went Delft University of Technology, któ­ry poka­zał obli­cze­nia w przej­rzy­stej tabelce: 

Jak twier­dzi Zeke Hausfather, ame­ry­kań­ski uczo­ny i autor w por­ta­lu Carbonbrief, część meta­nu może zostać wchło­nię­ta przez oce­any (i znaj­du­ją­ce się w nich orga­ni­zmy) i nie prze­do­stać się do atmos­fe­ry, ale ogrom­na ilość CH4 uwol­nio­na na nie­wiel­kim obsza­rze suge­ru­je, że znacz­na jego część praw­do­po­dob­nie uciekła.

6,4 milio­na ton ekwi­wa­len­tu CO2 z obu ruro­cią­gów odpo­wia­da­ło­by rocz­nej emi­sji 1,4 milio­na samo­cho­dów, cho­ciaż jest to tyl­ko ~0,2% rocz­nej emi­sji CH4 z paliw kopalnych.

Duńska Agencja Energii oce­nia, że gaz z Nord Stream 1 i 2 może wycie­kać przez kil­ka dni, a nawet tydzień.

Z innej per­spek­ty­wy, ogrom­ny wyciek gazu z Aliso Canyon w latach 2015/​2016 uwol­nił tyl­ko oko­ło 97 100 ton CH4. 

Czytaj tak­że: Krowy dosta­ną masecz­ki na metan

Awaria Nord Stream ma wpływ na klimat

Oba ruro­cią­gi Nord Stream zawie­ra­ły głów­nie metan, więc „poten­cjał maso­wej i wyso­ce szko­dli­wej emi­sji jest bar­dzo nie­po­ko­ją­cy” – oce­nił che­mik atmos­fe­rycz­ny David McCabe, star­szy nauko­wiec w orga­ni­za­cji non-​profit Clean Air Task Force

Istnieje wie­le nie­wia­do­mych, ale jeśli te ruro­cią­gi ule­gną awa­rii, wpływ na kli­mat będzie kata­stro­fal­ny, a nawet bezprecedensowy. 

David McCabe

Metan ma ponad 80-​krotnie więk­szą moc ocie­ple­nia pla­ne­ty niż dwu­tle­nek węgla i oko­ło 30-​krotnie więk­szą moc w cią­gu 100 lat. Naukowcy wska­zu­ją, że dra­stycz­ne ogra­ni­cze­nie emi­sji meta­nu w cią­gu naj­bliż­szych kil­ku lat jest klu­czo­wą dźwi­gnią w ogra­ni­cza­niu zmian klimatycznych.