Zmiana czasu w 2021 roku po staremu. Kiedy z tym skończymy?

Od kil­ku lat trwa­ją sta­ra­nia, by zre­zy­gno­wać z prze­sta­wia­nia zegar­ków dwa razy w roku. Zmiana cza­su to ilu­zo­rycz­na oszczęd­ność ener­gii, a powo­du­je za to nie­do­god­no­ści i wpły­wa na zdro­wie miesz­kań­ców. Mimo tej wie­dzy, nie­wie­le się zmie­nia. W nocy z sobo­ty na nie­dzie­lę 28 mar­ca tego roku znów prze­sta­wi­my zegar­ki do przo­du. Będziemy spa­li o godzi­nę kró­cej. Czy to ma sens? 

Skąd się wzięła zmiana czasu?

Zmiana cza­su doko­na­ła się po raz pierw­szy ponad sto lat temu. W trak­cie I woj­ny świa­to­wej Niemcy prze­sta­wi­ły zegar­ki o godzi­nę do przo­du. Ruch ten pozwo­lił na oszczęd­ność węgla do pro­duk­cji prą­du. Pomysł nie był zresz­tą nowy, wcze­śniej już mówio­no o tym w Anglii. Decyzję pierw­sze­go kra­ju szyb­ko powie­lo­no w innych pań­stwach. W latach 70. na sta­łe zmia­na cza­su weszła już na do poli­tyk i dzi­siaj jest sto­so­wa­na w ponad 70 kra­jach na świecie.

Pierwsze ujed­no­li­ce­nie prze­pi­sów doty­czą­cych cza­su let­nie­go na tere­nie Unii Europejskiej mia­ło miej­sce w 1980 roku, kie­dy wpro­wa­dzo­no wspól­ną datę prze­su­nię­cia zega­rów ze wzglę­du na wspól­ny rynek – wcze­śniej daty zmian cza­su nie pokry­wa­ły się.

Polska, podob­nie jak cała Unia Europejska, zmie­nia czas dwa razy w roku – w ostat­nią nie­dzie­lę mar­ca i ostat­nią nie­dzie­lę paź­dzier­ni­ka. Czy w tym roku po raz ostat­ni prze­sta­wi­my zegarki?

Europejczycy mają dość 

W Polsce więc zmia­nę cza­su mie­li­śmy na dłu­go przed wej­ściem do Unii Europejskiej. A od kie­dy jeste­śmy w UE obo­wią­zu­je nas dyrek­ty­wa sprzed 20 lat (2000/​84/​WE). Trzy lata temu posta­no­wio­no tę dyrek­ty­wę zmie­nić. To dla­te­go, że bada­nia opi­nii publicz­nej wyka­za­ły ogrom­ną prze­wa­gę zwo­len­ni­ków rezy­gna­cji z prze­sta­wia­nia zegar­ków. Jako głów­ny powód wska­za­no kwe­stie zdro­wot­ne, a na dru­gim miej­scu – brak oszczęd­no­ści energii. 

Oszczędność ener­gii teraz tak napraw­dę nie wystę­pu­je. Różne bada­nia prze­pro­wa­dzo­ne w kra­jach euro­pej­skich oce­ni­ły, że zmia­na cza­su na let­ni czy­li wcze­śniej­sze wsta­wa­nie, przy­no­si oszczęd­no­ści mniej niż pół pro­cen­ta ener­gii elek­trycz­nej. Na połu­dniu Europy jest to wię­cej i tam moż­na wymier­nie pod­li­czyć, ile milio­nów euro zaosz­czę­dza­ją miesz­kań­cy, fir­my i admi­ni­stra­cja na rachun­kach za energię. 

Gdzie ta oszczędność energii?

Rzeczywiście, prze­sta­wie­nie zegar­ków wpły­wa na prze­bieg zapo­trze­bo­wa­nia na prąd: zimą skra­ca czas trwa­nia wie­czor­ne­go szczy­tu zuży­cia ener­gii. Tylko że pod­czas zmia­ny wio­sen­nej wyko­nu­je­my ruch wska­zó­wek dokład­nie prze­ciw­ny. A też latem szczyt zapo­trze­bo­wa­nia na prąd nie powo­du­je oświe­tle­nie, tyl­ko chło­dze­nie się w cią­gu dnia klimatyzacją. 

W ska­li roku sama zmia­na cza­su nie ma wpły­wu na istot­ne oszczęd­no­ści w naszych rachun­kach. Różnice pomię­dzy zuży­ciem ener­gii elek­trycz­nej zimą i latem sta­ją się coraz mniejsze.

Jest wola i ochota, brak decyzji

Parlament Europejski dwa lata temu zagło­so­wał za zmia­ną dyrek­ty­wy. Zgodnie z tym pro­jek­tem, ostat­nia zmia­na cza­su mia­ła­by miej­sce w tym roku. Państwa mogły­by zacho­wać czas let­ni, albo – jeśli zde­cy­du­ją się na czas zimo­wy, to prze­sta­wią zega­ry w ostat­nią nie­dzie­lę paź­dzier­ni­ka 2021 roku. Skoro jed­ni wolą let­ni, a inni – zimo­wy. Tyle założenia.

Czytaj wię­cej: Zmniejsz zuży­cie ener­gii. Kilka drob­nych rad

Teraz decy­zja jest po stro­nie Rady Europejskiej, czy­li państw. Tu poja­wia­ją wąt­pli­wo­ści, jak to wpły­nie na gospo­dar­kę, a zwłasz­cza na sek­tor tele­ko­mu­ni­ka­cyj­ny i elek­tro­nicz­ny. Władze państw uświa­da­mia­ją sobie też, że dobrze by było mieć czas taki, jak sąsie­dzi. Inaczej wpro­wa­dze­nie róż­nych stref cza­so­wych w kra­jach UE może moc­no skom­pli­ko­wać nam życie.