Polska dostosowuje swoje prawo do unijnego i zmienia system identyfikacji i rejestracji zwierząt. IRZ dotychczas zawierał dane dotyczące zwierząt gospodarskich: bydła, owiec, kóz i świń. Od od 6 stycznia 2023 r. obejmie też konie, zwierzęta wielbłądowate i jeleniowate oraz zakłady drobiu. Rejestr zwierząt przez internet będzie obowiązkowy.
Nowa ustawa o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt pozwala na skuteczniejsze czuwanie nad dobrostanem zwierząt i walkę z dotykającymi je chorobami. Przepisy dotyczą wszystkich osób posiadających zwierzęta gospodarskie wymienione w ustawie. Nawet więc osoby utrzymujące zwierzęta w celach hobbystycznych mają obowiązek zapoznania się z przepisami i ich przestrzegania. Wyjątkiem są zwierzęta domowe oraz zwierzęta przebywające w zakładach leczniczych.
Rejestr zwierząt gospodarskich prowadzi Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). Dotychczasowy rejestr prowadzony w oparciu o zgłoszenia składane przez posiadaczy zwierząt został przekształcony w komputerową bazę danych oraz rozszerzony.
Rejestr zwierząt IRZ ARiMR obejmie konie
Nowością jest objęcie rejestrem koni. Ich posiadacze mają teraz 3 miesiące na to, by zarejestrować swoje stado. Tyle samo czasu jest na zgłoszenie zakładu drobiu, natomiast na zgłoszenie siedziby jeleniowatych i wielbłądowatych – 6 miesięcy oraz 18 miesięcy na ich oznakowanie. Odrębne terminy obowiązują na zgłaszanie urodzeń i znakowanie zwierząt w zależności od gatunku.
Czytaj także: Politycy dla zwierząt podpisują petycję. Coś z tego będzie?
Czasami właściciel konia nie zajmuje się nim bezpośrednio. Ustawa wprowadza więc tu dwie definicje:
- Właściciela, który oznacza osobę fizyczną lub prawną posiadające prawo własności do zwierzęcia
- Posiadacza, który jest osobą fizyczną lub prawną odpowiadającą za konia, w tym w ograniczonym czasie, np. właścicieli stajni, ośrodków jeździeckich, stadnin.
Mając nadany numer producenta można zgłosić siedzibę stada, tj. miejsce, w którym przebywają zwierzęta. Do kierownika biura powiatowego ARiMR zgłasza konie posiadacz, w celu zarejestrowania i nadania numeru siedziby stada.

Tatuaże u zwierząt
Unijne przepisy pozwalają na stosowanie różnych środków identyfikacji zwierząt, jak :
- kolczyki (bydło, owce, kozy i świnie),
- kolczyki elektroniczne (bydło, owce, kozy i świnie),
- kapsułki ceramiczne czyli bolusy (bydło, owce, kozy),
- wszczepiany transponder (wielbłądowate, jeleniowate, koniowate, bydło, owce, kozy,),
- zwykła lub elektroniczna opaska na pęcinę (owce, kozy)
- tatuaż (jeleniowate, świnie).

Przepisy prawa jednoznacznie określają, że zabroniony jest obrót zwierzętami nieoznakowanymi. Zgodnie z ustawą z dnia 4 listopada 2022 roku o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt nabywanie zwierząt gospodarskich nieoznakowanych podlega karze grzywny.
Dobrostan zwierząt
Rejestr zwierząt pozwoli lepiej śledzić ich los. Wszystkie zdarzenia związane z zarejestrowanymi zwierzętami, w tym ich przemieszczanie, ich posiadacz musi zgłosić w ciągu 7 dni. W przypadku choroby zakaźnej u świń na zgłoszenie ma tylko 2 dni. Inne terminy dotyczą urodzenia.
W komputerowej bazie danych gromadzone są informacje na temat:
- posiadaczy zwierząt (rejestr producentów)
- zwierząt i ich miejsc przebywania (rejestr siedzib stad i rodzajów działalności)
- przemieszczeń zwierząt (rejestracja zgłoszeń zdarzeń dotyczących zwierząt).
Przed zakupem zwierząt i wprowadzeniem ich do siedziby stada należy pamiętać, aby uzyskać w ARiMR wpis do ewidencji producentów. Zgłoszenie siedziby stada jest możliwe najpóźniej w dniu wprowadzenia do niej pierwszego zwierzęcia. Potem należy informować ARiMR o wszystkich zdarzeniach dotyczących posiadanych zwierząt.
ARiMR
Zgłoszenie siedziby stada zwierząt jest możliwe za pośrednictwem Portalu IRZplus. Można nadal to zrobić papierowo, jeśli posiadacz nie ma weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego (WNI).
[…] Czytaj także: Rejestr zwierząt IRZ pozwoli na większą ich ochronę […]