Po kropelce: przewodnik po oszczędzaniu wody

Raporty ONZ nie kła­mią – za mniej niż 7 lat poło­wa świa­to­wej popu­la­cji będzie mieć trud­ny dostęp do wody. Nie omi­nie to Polski: w kate­go­rii zaso­bów dys­po­zy­cyj­nych wody jeste­śmy w koń­ców­ce Europy. Wystarczy, że zda­rzy się rok suszy, a może być u nas jak w Australii. Tam oszczę­dza­nie wody jest naka­za­ne pra­wem, za któ­re­go zła­ma­nie gro­zi 200 dola­rów grzywny.

Jak oszczędzać wodę

Słuchawki prysz­ni­co­we i nakład­ki na kra­ny – te wodo­osz­częd­ne dzia­ła­ją przez sto­so­wa­nie stru­mie­nia igieł­ko­we­go, napo­wie­trze­nia wody (stąd nazwa „aera­to­ry”) i ogra­ni­cze­nie jej mak­sy­mal­ne­go prze­pły­wu. Słuchawka to wyda­tek oko­ło 100 zło­tych, pod­czas gdy nakład­ka na kran kosz­tu­je od 15 do 50 zł. Te droż­sze pozwa­la­ją na dwa try­by użyt­ko­wa­nia: tryb peł­ny zuży­wa 11 litrów wody na minu­tę, oszczęd­ny – o poło­wę mniej. Kiedy wyobra­zi­my sobie, że co minu­tę oszczę­dza­my 5‑litrową butlę wody, wyda­tek 50 zł na aera­tor sta­je się w peł­ni uza­sad­nio­ny. Podobnie spłucz­ka z mecha­ni­zmem sto­pu jest banal­nie pro­sta w mon­to­wa­niu i tania. Pozwala spłu­ki­wać tak dłu­go wodę w toa­le­cie, jak dłu­go trzy­ma­my przycisk.

Pralka łado­wa­na od przo­du zuży­je o wie­le mniej wody niż ta łado­wa­na z góry. Program eko co praw­da trwa dłu­żej, ale potrze­bu­je mniej wody i ener­gii, bo grze­je tyl­ko do 30 stop­ni. Takie chłod­ne pra­nie wystar­czy, żeby pozbyć się zapa­chu z ubrań, a przy tym zacho­wać ich kolor. Jeśli chcesz usu­nąć pla­mę, pamię­taj żeby zro­bić to jak naj­szyb­ciej pod kra­nem – potem możesz już uprać ubra­nie razem z innym w cyklu eko. Jeśli miesz­kasz w mie­ście, dodaj też do pra­nia łyż­kę sody, żeby zmięk­czyć wodę i lepiej wyprać i oszczę­dzić wodę rezy­gnu­jąc z dodat­ko­we­go płukania.

Częstotliwość pra­nia – wszy­scy pie­rze­my za czę­sto. Dla nie­do­wiar­ków bada­nie wydzia­łu eko­lo­gii  na Uniwersytecie Alberty: jean­sy noszo­ne przez 15 mie­się­cy (!) i dwa tygo­dnie mają na sobie tyle samo bak­te­rii. Jeśli ubra­nie brzyd­ko pach­nie, prać nale­ży, ale war­to też zre­zy­gno­wać z tka­nin, któ­re nie pochła­nia­ją zapa­chu (polie­ster i bam­bus) oraz ubie­rać się na cebul­kę, żeby prać tyl­ko wewnętrz­ne, cien­kie war­stwy. Co do ręcz­ni­ków, powin­ni­śmy sze­ro­ko roz­wie­sić je mię­dzy uży­ciem, a pościel zosta­wić odkry­tą (z odchy­lo­ną koł­drą) po wyj­ściu z łóż­ka – takie wie­trze­nie pomo­że pozbyć się bak­te­rii i prać rzadziej.

Ogród potrze­bu­je pod­le­wa­nia, ale z gło­wą. Używaj konew­ki lub węża z roz­pro­szo­nym natry­skiem, żeby nie przedaw­ko­wać. Podlewaj kwia­ty rano i wie­czo­rem, żeby woda wsią­kła zamiast wypa­ro­wać, i rób to jak naj­rza­dziej, żeby zachę­cić rośli­ny do zapusz­cze­nia głęb­szych korze­ni. Kwiaty, któ­re potrze­bu­ją wię­cej wody, posadź w cie­niu drzew i ogro­dze­nia, a ich zie­mię pod­syp korą – nie tyl­ko ogra­ni­czy to paro­wa­nie wody, lecz tak­że użyź­ni gle­bę. Jedną z naj­bar­dziej „spra­gnio­nych” roślin jest tra­wa: koś ją rza­dziej, bo im dłuż­sze źdźbła, tym głęb­sze jej korze­nie. Rozważ też posa­dze­nie tych odmian, któ­re piją mniej wody, a wyglą­da­ją rów­nie efektownie.

Odpowiednia dieta

Na koniec naj­waż­niej­szy, ale naj­mniej spo­dzie­wa­ny ele­ment: die­ta. Nie cho­dzi o to, by pić mniej wody i nie goto­wać zup, ale by zre­zy­gno­wać z mię­sa i ogra­ni­czyć nabiał. Krowa wypi­je mnó­stwo wody, zanim skoń­czy na tale­rzu. Soję i kuku­ry­dzę do pro­duk­cji paszy też trze­ba nawad­niać. Ile wody efek­tyw­nie zuży­wa się, żeby wypro­du­ko­wać 200-​gramowy stek? Tyle samo, co do pro­duk­cji 100 kilo­gra­mów ziem­nia­ków: 25 tysię­cy litrów. Zjeść taki stek to jak brać prysz­nic przez ponad trzy doby.

Być może naszą przy­szło­ścią jest obo­wiąz­ko­wy wega­nizm i pod­le­wa­nie kwia­tów wodą po maka­ro­nie. Być może skoń­czy się na tym, że każ­da pral­ka będzie eko i każ­dy prysz­nic będzie napo­wie­trzać wodę. Żeby w Polsce nie było tak jak w Australii, musi­my już teraz oszczę­dzać wodę, któ­rą mamy. Zakręcanie kra­nu przy myciu zębów to mini­mum, niko­mu już nie imponuje.