Pierwsze regiony, gdzie są grzyby. Czy to zmiany klimatu?

Zmiany kli­ma­tu widzi­my gołym okiem w lasach. Wiosna to okres ubo­gi w grzy­by jadal­ne, ale nie w 2023 roku, któ­ry może oka­zać się wyjąt­ko­wy. Mazowsze to jeden z pierw­szych regio­nów, gdzie poja­wi­ły się grzy­by jadal­ne już teraz – koź­la­rze. Czy to ozna­cza, że zmia­ny kli­ma­tu przy­spie­sza­ją? A może po pro­stu to będzie wyjąt­ko­wy rok dla grzy­bia­rzy? Sprawdziliśmy.

Wiosna to zazwy­czaj w Polsce okres ubo­gi w grzy­by jadal­ne. Na przed­wio­śniu poja­wia­ją się smar­dze, któ­re w Polsce pod­le­ga­ją ochro­nie. Grzyby smar­dzo­wa­te w lasach wystę­pu­ją dość czę­sto, ale nie zbie­ra­my ich i zazwy­czaj nie dostrze­ga­my. Wiosną w par­kach moż­na spo­tkać też gęśni­cę wio­sen­ną (majo­wą), grzyb blasz­ko­wy, więc tak­że nie jest zazwy­czaj zbierany.

Popularne grzyby jadalne

W 2023 roku poja­wi­ły się w maju pierw­sze koź­la­rze róż­no­barw­ne, daw­niej nazy­wa­ne sza­ro­zie­lo­ny­mi. Znaleźliśmy takie koź­la­rze na Mazowszu, ale są też na Lubelszczyźnie. To grzy­by rur­ko­we, rosną pod brzo­za­mi w miej­scach pod­mo­kłych. Są jadal­ne, nie war­to jed­nak zbie­rać sta­rych koź­la­rzy, ponie­waż sta­ją się gorz­ka­we i maziste.

Jak się oka­zu­je, koź­larz sza­ry w Polsce wystę­pu­je w maju, choć nie od razu w całym kra­ju. W północno-​wschodniej Polsce będzie to tro­chę póź­niej. Ten rok nie jest wiec żad­ną ano­ma­lią, grzy­bia­rze mają szczęście. 

Koźlarz to popu­lar­ny grzyb jadal­ny, któ­re­go moż­na łatwo roz­po­znać. Ma kape­lusz pół­ku­li­sty, z wie­kiem wypu­kły, w kolo­rze ciem­nym, sza­rym lub sza­ro­brą­zo­wym. Charakterystyczne jest nie­rów­no­mier­ne zabar­wie­nie kape­lu­sza, z licz­ny­mi ciem­niej­szy­mi lub jaśniej­szy­mi pla­ma­mi. Pory począt­ko­wo bia­łe z wie­kiem naby­wa­ją ochro­wa­te­go odcie­nia. Trzon grzy­ba (nóż­ka) z brą­zo­wy­mi łusecz­ka­mi u pod­sta­wy prze­bar­wia się. 

Istnieje wie­le gatun­ków koź­la­rzy i wszyst­kie są jadal­ne. Pod brzo­za­mi rośnie naj­po­pu­lar­niej­szy koź­larz bab­ka, pod gra­ba­mi – koź­larz gra­bo­wy, któ­re­go miąższ po prze­kro­je­niu czer­nie­je. Pod topo­la­mi wystę­pu­je koź­larz topo­lo­wy, tak­że z miąż­szem, któ­ry zmie­nia kolor. 

Gdzie są grzyby w czerwcu

W maju poja­wia­ją się też pierw­sze boro­wi­ki usiat­ko­wa­ne. To smacz­ne praw­dziw­ki w kolo­rze jasno­brą­zo­wym. W czerw­cu będzie­my mie­li już cał­kiem spo­ro grzy­bów do wybo­ru, jeśli ten rok rze­czy­wi­ście oka­że się wyjątkowy.

Pierwsze kur­ki (pie­prz­nik jadal­ny) poja­wia­ją się zazwy­czaj w czerw­cu lub na począt­ku lip­ca. Te grzy­by należ do „pew­nia­ków“, ponie­waż w prze­ci­wień­stwie do praw­dziw­ków i innych grzy­bów rur­ko­wych rosną nawet w such­sze lata, a susza wystę­pu­je w Polsce regularnie. 

Czytaj tak­że: Owoce i warzy­wa bez pla­sti­ku w sklepach

Od wio­sny w lasach wystę­pu­ją też maśla­ki ziar­ni­ste, bar­dzo smacz­ne i pospo­li­te. Rosną w miej­scach piasz­czy­stych i nasłonecznionych. 

Masowe poja­wia­nie się grzy­bów, tzw. wysyp grzy­bów, jest sil­nie uza­leż­nio­ne od kil­ku czyn­ni­ków, takich jak tem­pe­ra­tu­ra i wil­got­ność powie­trza, wil­got­ność pod­ło­ża, opa­dy oraz natu­ral­ny rytm roz­wo­ju grzyb­ni dane­go gatunku.