Grenlandia we wrześniu pobiła rekord ciepła

Grenlandia mia­ła nie­spo­ty­ka­ne tem­pe­ra­tu­ry, któ­re osią­gnę­ły miej­sca­mi ponad 8°C powy­żej śred­niej mie­sięcz­nej. To naj­cie­plej­sze zare­je­stro­wa­ne tem­pe­ra­tu­ry dla wrze­śnia – podał Copernicus, fla­go­wy unij­ny pro­gram obser­wa­cji Ziemi

Serwis Monitorowania Atmosfery Copernicus, w ramach pro­gra­mu kosmicz­ne­go Unii Europejskiej, publi­ku­je comie­sięcz­ne biu­le­ty­ny kli­ma­tycz­ne. Informuje w ten spo­sób o zmia­nach w glo­bal­nej tem­pe­ra­tu­rze powie­trza przy powierzch­ni Ziemi, mor­skiej pokry­wie lodo­wej i zmien­nych hydro­lo­gicz­nych. Stąd mamy wia­ry­god­ne dane o zmia­nach klimatu. 

Czytaj tak­że: Dlaczego tak potrzeb­ne są w Polsce mokradła

Rośnie temperatura na Grenlandii 

We wrze­śniu zaob­ser­wo­wa­no wyjąt­ko­wo wyso­kie tem­pe­ra­tu­ry na Grenlandii, naj­więk­szej wyspie na świe­cie, leżą­cej na pół­no­cy Atlantyku. Geograficznie Grenlandia nale­ży do Ameryki Północnej, poli­tycz­nie przy­na­le­ży do Danii, jako auto­no­micz­ne tery­to­rium zależne. 

Po lecie eks­tre­mów z rekor­do­wy­mi tem­pe­ra­tu­ra­mi, suszą i aktyw­no­ścią poża­ro­wą w więk­szo­ści Europy, wrze­sień wyka­zał w Europie tem­pe­ra­tu­ry poni­żej śred­niej. W ska­li glo­bal­nej, według danych z Serwisu Copernicus, był to jed­nak nadal jeden z naj­cie­plej­szych wrze­śni. Grenlandia była nie­zwy­kle cie­pła, a więk­szość tery­to­rium doświad­czy­ła naj­cie­plej­sze­go zare­je­stro­wa­ne­go wrze­śnia od 1979 roku

Freja Vamborg, star­szy nauko­wiec w ser­wi­sie moni­to­ro­wa­nia atmos­fe­ry Copernicus

Pokrywa śnieżna w centrum uwagi

Uwagę uczo­nych przy­ku­wa pokry­wa śnież­na na Grenlandii. Jak poda­je Copernicus, Zakres lodu mor­skie­go na Antarktydzie we wrze­śniu 2022 r. zna­lazł się poza naj­niż­szą piąt­ką dla wszyst­kich wrze­śni, na pozio­mie 3% poni­żej śred­niej, po kil­ku mie­sią­cach rekor­do­wo i bli­sko rekor­do­wo niskie­go zakre­su miesięcznego.

Jak zauwa­ża­ją japoń­scy ucze­ni w arty­ku­le natu​re​.com, ocie­ple­nie Grenlandii to nie tyl­ko regio­nal­na zmia­na kli­ma­tu, ponie­waż przy­czy­nia się do glo­bal­ne­go wzro­stu pozio­mu mórz poprzez utra­tę masy pokry­wy lodo­wej. Do 2012 r. ocie­ple­nie Grenlandii przy­spie­szał anty­cy­klon z tro­pi­kal­ne­go Pacyfiku. Następnie ocie­ple­nie Grenlandii i utra­ta lodu ule­gły spo­wol­nie­niu w cią­gu ostat­niej deka­dy. W tym cza­sie jed­nak ocie­ple­nie Arktyki trwa­ło nadal. Uczeni tłu­ma­czą to czę­stym wystę­po­wa­niem wyda­rzeń El Niño na cen­tral­nym Pacyfiku, co ode­gra­ło klu­czo­wą rolę w spo­wol­nie­niu ocie­ple­nia Grenlandii i praw­do­po­dob­nie utra­ty lodu mor­skie­go w Arktyce.

Dzisiaj pokry­wy lodo­we przy­czy­nia­ją się do oko­ło jed­nej trze­ciej całe­go wzro­stu pozio­mu morza, pod­czas gdy w latach 90. ich udział był w rze­czy­wi­sto­ści dość nie­wiel­ki i wyno­sił oko­ło 5%. Ma to waż­ne impli­ka­cje na przy­szłość, w przy­pad­ku powo­dzi i ero­zji przybrzeżnych.

Prof Andrew Shepherd, University of Leeds

Nie ma jed­nak wąt­pli­wo­ści, że Grenlandia i Antarktyda tra­cą obec­nie pokry­wę lodo­wą sześć razy szyb­ciej niż w latach 90. ubie­głe­go wie­ku. Kompleksowy prze­gląd danych sate­li­tar­nych uzy­ska­nych na obu bie­gu­nach jest jed­no­znacz­ny w oce­nie przy­spie­sza­ją­cych tren­dów. Grenlandia i Antarktyda stra­ci­ły 6,4 bilio­na ton lodu w okre­sie od 1992 do 2017 roku. To wystar­czy­ło, aby pod­nieść glo­bal­ny poziom mórz o 17,8 mm.