Darmowy prąd w bloku dla prosumentów lokatorskich

Od lute­go 2023 r. ruszył nowy pro­gram dofi­nan­so­wy­wa­nia do foto­wol­ta­iki na blo­kach, kamie­ni­cach i innych domach wie­lo­ro­dzin­nych czy­li Grant OZE. To ozna­cza, że moż­na zało­żyć foto­wol­ta­ikę w blo­ku i pro­du­ko­wać prąd na wła­sne potrze­by. Jak wie­le spół­dziel­ni i wspól­not miesz­ka­nio­wych zde­cy­du­je się na taki dar­mo­wy prąd w blo­ku? To będzie zale­ża­ło nie tyl­ko od dopłat.

Grant OZE z BGK

O dota­cje do foto­wol­ta­iki w blo­ku czy kamie­ni­cy mogą sta­rać się wspól­no­ty i spół­dziel­nie miesz­ka­nio­we, towa­rzy­stwa budow­nic­twa spo­łecz­ne­go (TBS), oso­by fizycz­ne (inwe­stor) oraz samo­rzą­dy, któ­re posia­da­ją w zaso­bach komu­nal­nych budyn­ki wie­lo­ro­dzin­ne. Inwestorem jest wła­ści­ciel lub zarząd­ca budyn­ku wielorodzinnego. 

Grant OZE pokry­je do 50 proc. kosz­tów zaku­pu, mon­ta­żu, budo­wy nowej insta­la­cji foto­wol­ta­icz­nej lub inne­go źró­dła ener­gii odna­wial­nej (OZE), np. tur­bi­ny wia­tro­wej. Do kosz­tów przed­się­wzię­cia wli­cza się też koszt infra­struk­tu­ry nie­zbęd­nej do funk­cjo­no­wa­nia insta­la­cji OZE. Dofinansowanie doty­czy tak­że moder­ni­za­cji, w wyni­ku któ­rej zain­sta­lo­wa­na moc wzro­śnie o co naj­mniej 25 proc. Co waż­ne, w roz­li­cze­niu liczą się kosz­ty net­to (bez VAT). Nie trze­ba speł­nić dodat­ko­wych warun­ków doty­czą­cych np. mak­sy­mal­nej war­to­ści inwe­sty­cji. Grant jest wypła­ca­ny w posta­ci refun­da­cji. To więc ozna­cza, że naj­pierw trze­ba ponieść kosz­ty inwestycji. 

Programem zarzą­dza Bank Gospodarstwa Krajowego, nato­miast środ­ki na refun­da­cję kosz­tów inwe­sty­cji w foto­wol­ta­ikę na budyn­kach wie­lo­ro­dzin­nych mają pocho­dzić z Krajowego Planu Odbudowy. 

Dla kogo będzie darmowy prąd w bloku?

Jeśli zarząd­ca budyn­ku wie­lo­ro­dzin­ne­go zde­cy­du­je się na inwe­sty­cje w OZE: foto­wol­ta­ikę czy być może nawet tur­bi­nę wia­tro­wą, to czy sko­rzy­sta­ją na tym loka­to­rzy? Do tej pory wszel­kie inwe­sty­cje tego typu słu­ży­ły tyl­ko do obni­ża­nia kosz­tów czę­ści wspól­nej budyn­ku, w tym oświe­tle­nia, zasi­la­nia urzą­dzeń. To ozna­cza, że dar­mo­wy prąd w blo­ku nie był dostęp­ny bez­po­śred­nio dla miesz­kań­ców. To się zmie­ni­ło, ponie­waż od kwiet­nia 2022 r. obo­wią­zu­ją prze­pi­sy o pro­su­men­cie zbiorowym. 

Ministerstwo Rozwoju i Technologii nazy­wa takie­go odbior­cę dar­mo­wej ener­gii w blo­ku pro­su­men­tem loka­tor­skim. Tak napraw­dę cho­dzi o pro­su­men­ta zbiorowego.

Prosument zbio­ro­wy musi być stro­ną umo­wy kom­plek­so­wej albo umo­wy sprze­da­ży i umo­wy dys­try­bu­cji ener­gii elek­trycz­nej. Może nim być:

• wła­ści­ciel miesz­ka­nia w bloku
• loka­tor lub najemca
• przed­się­bior­ca, któ­ry posia­da lokal w budyn­ku wie­lo­lo­ka­lo­wym i chciał­by wytwa­rzać ener­gię elek­trycz­ną na potrze­by swo­je­go biznesu.

Prosumentem zbio­ro­wym może być tak­że jed­na oso­ba, któ­ra odbie­ra ener­gię z insta­la­cji przy­łą­czo­nej za pośred­nic­twem wewnętrz­nej insta­la­cji elek­trycz­nej budyn­ku wielolokalowego.

Ministerstwo Rozwoju i Technologii

Jak zostać prosumentem zbiorowym, prosumentem lokatorskim?

Trzeba zacząć od pod­pi­sa­nia umo­wy pomię­dzy pro­su­men­ta­mi zbio­ro­wy­mi, o któ­rej mowa w art. 4 a ust. 1 usta­wy o OZE.

Umowa mię­dzy­pro­su­menc­ka okre­śla udzia­ły poszcze­gól­nych loka­to­rów i same­go zarząd­cy budyn­ku w wytwa­rza­niu ener­gii elek­trycz­nej ze źró­dła OZE. Te udzia­ły są okre­ślo­ne w pro­cen­tach. W umo­wie zawar­te będą tez inne infor­ma­cje, min. o mocy insta­la­cji OZE, zasa­dach zarzą­dza­nia insta­la­cją, kto jest repre­zen­tan­tem pro­su­men­tów. Warto też okre­ślić w umo­wie źró­dła finan­so­wa­nia inwe­sty­cji w OZE.

Czytaj tak­że:Mój Prąd: wyż­sze dota­cje do maga­zy­nów ener­gii i fotowoltaiki

Decydując się na zosta­nie pro­su­men­tem zbio­ro­wym miesz­ka­niec blo­ku nie może liczyć na dokład­ne infor­ma­cje o tym, ile oszczę­dzi na rachun­kach za prąd. Nikt tego jesz­cze w prak­ty­ce nie spraw­dził. Rozliczenie nastę­pu­je według udzia­łów w mocy insta­la­cji, czy­li w pro­duk­cji ener­gii. Przy obec­nych regu­la­cjach nawet w przy­bli­że­niu nie moż­na oce­nić, jak prze­pi­sy się spraw­dzą i w jakim cza­sie dar­mo­wy prąd w blo­ku zre­kom­pen­su­je ponie­sio­ne wydatki. 

Rozliczenie energii w bloku

Ministerstwo Rozwoju i Technologii przy­go­to­wa­ło prze­wod­nik dla tych, któ­rzy chcą zostać pro­su­men­tem zbio­ro­wym. Z nie­go dowia­du­je­my się, jak może wyglą­dać roz­li­cze­nie ener­gii z insta­la­cji OZE w blo­ku. Dokonywane jest to na zasa­dach net-​billingu, a więc po uwzględ­nie­niu auto­kon­sump­cji nad­wyż­ka jest sprze­da­wa­na do sie­ci. Energia pobra­na jest nato­miast roz­li­cza­na według wybra­nej taryfy.

W zależ­no­ści od sytu­acji, sprze­daw­ca może wyma­gać zmia­ny umo­wy sprze­da­ży w celu umoż­li­wie­nia roz­li­czeń lub auto­ma­tycz­nie roz­pocz­nie roz­li­cze­nia, jedy­nie infor­mu­jąc pro­su­men­ta o tym fak­cie. Należy rów­nież pod­kre­ślić, że jedy­nie sprze­daw­ca zobo­wią­za­ny, o któ­rym mowa w art. 40 ust. 1a ma obo­wią­zek doko­ny­wać roz­li­czeń pro­su­men­ta. W przy­pad­ku, gdy­by dotych­cza­so­wy sprze­daw­ca, nie­bę­dą­cy sprze­daw­cą zobo­wią­za­nym, nie zgo­dził się na takie roz­li­cze­nia, nie­zbęd­na będzie zmia­na sprze­daw­cy. Ponadto, nie­zbęd­ne jest zawar­cie umo­wy sprze­da­ży na potrze­by wła­sne instalacji.

Ministerstwo Rozwoju i Technologii

Darmowa ener­gia w blo­ku wyma­ga więc przej­ścia swo­istej „ścież­ki zdro­wia“. Sama inwe­sty­cja w OZE nie jest tania. Można spo­dzie­wać się, że nie wszy­scy miesz­kań­cy w blo­ku będą chcie­li pono­sić kosz­ty par­ty­cy­pa­cji w inwe­sty­cji. Dużo zale­ży od edu­ka­cji i pro­mo­cji tego rozwiązania.