Parlament Europejski przyjął stanowisko w sprawie rewizji dyrektywy budynkowej (EPBD). Za kilka lat wszystkie nowe budynki będą zeroemisyjne. Wejdzie też obowiązek montowania instalacji słonecznych.
Jak wskazują eksperci Instytutu Reform i PORT PC w raporcie „Koniec z wampirami energetycznymi”, około połowa Polaków mieszka w domach jednorodzinnych a aż niemal 1,8 miliona polskich domów nie ma żadnego ocieplenia. Przez kolejne lata zrobiono niewiele, by poprawić standard tych budynków. W efekcie znacząco przyczyniają się do zanieczyszczeń powietrza i pogarszania się naszego stanu zdrowia oraz generują one ogromne straty energii i koszty ogrzewania zbyt wysokie dla wielu rodzin.
Zmieniona dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD) nazywana jest niekiedy nowym unijnym prawem budowlanym. W UE budynki odpowiadają za 36 proc. emisji gazów cieplarnianych i 40 proc. zużycia energii. Tymczasem do 2050 roku sektor ten ma stać się neutralny dla klimatu. Dyrektywa określa nie tylko emisje ze zużycia energii, ale też we wszystkich fazach życia budynku (WLC).
Klasy energetyczne i obowiązek renowacji
Przyjęty przez Parlament Europejski projekt jest ważnym krokiem w kierunku fali renowacji domów określanych jako „wampiry energetyczne“.
Do najniższej kategorii energetycznej G należy 15 proc. budynków w kraju. Właśnie ich będzie dotyczył obowiązek renowacji, np. poprzez izolację, poprawę systemu grzewczego.
Do 2030 roku budynki mieszkalne będą musiały mieć co najmniej klasę E, a do 2033 roku – D. Natomiast budynki niemieszkalne i użyteczności publicznej będą musiały spełnić te progi odpowiednio trzy lata wcześniej. Obowiązkowa poprawa charakterystyki energetycznej ma następować przy sprzedaży, generalnym remoncie i podpisaniu nowej umowy najmu.
Państwa będą mogły ustanowić też wyjątki. To dotyczy zabytkowych domów, kościołów czy budynków technicznych. Wyłączenia nie mogą jednak przekroczyć 22 proc. puli najmniej efektywnych energetycznie zasobów budowlanych.
Zeroemisyjne domy z fotowoltaiką
Do 2028 roku wszystkie nowe budynki, jeżeli jest to wykonalne pod względem technicznym i ekonomicznym, powinny posiadać technologie energii słonecznej. Dla budynków mieszkalnych poddawanych gruntownemu remontowi termin ten to 2032 rok.
Od 2028 roku zeroemisyjne mają być wszystkie nowe budynki, a do 2026 – nowe budynki zajmowane czy eksploatowane przez władze publiczne lub do nich należące.
Czytaj także: Fotowoltaika i pompa ciepła nie działają. I co zrobisz?
Cieplejsze domy bez rezygnacji z gazu
Parlamentarzyści wzywają do wycofania ogrzewania domów paliwami kopalnymi. Podają dwie daty: do 2035 roku, z możliwością przedłużenia tego okresu w niektórych krajach UE do 2040 roku. Zakaz dotacji do kotłów na paliwa kopalne obowiązywałby od początku 2024 roku.
Państwa członkowskie wprowadzają środki w celu zapewnienia, że stosowanie systemów grzewczych na paliwa kopalne w budynkach poddawanych ważniejszej renowacji, gruntownej renowacji lub renowacji systemu grzewczego nie jest dozwolone od dnia … [data transpozycji niniejszej dyrektywy].
Jednocześnie, jak wskazują ekolodzy, dopuszczają paliwa kopalne w systemach hybrydowych. Chodzi o hybrydowe systemy grzewcze, kotły certyfikowane do pracy na paliwach odnawialnych i inne systemy
techniczne niewykorzystujące wyłącznie paliw kopalnych, które spełniają odrębne, najwyższe wymagania efektywności energetycznej. Ostatecznie zdecyduje tu planowana zmiana rozporządzenia w sprawie Ekoprojektu.
Inwestowanie w środowisko zabudowane, które jest bardziej świadome pod względem zużycia energii, jest inwestowaniem w ochronę ludzi, ochronę planety i ochronę Europy niezależność energetyczna. Zbliżające się rozmowy trójstronne pod prezydencją szwedzką muszą chronić ten poziom ambicji, nie ulegając fałszywym narracjom o przymusowych renowacjach i niepotrzebnych zwolnieniach, które opóźnią rozpaczliwie potrzebne renowacje w Europie.
Laetitia Aumont, EBB
Parlament przyjął stanowisko stosunkiem głosów 343 do 216 (78 posłów wstrzymało się od głosu). Europosłowie rozpoczną teraz negocjacje z Radą, aby ustalić ostateczne brzmienie przepisów.