Wraz z nadejściem lata powracają problemy z falami upałów, suszami i ulewnymi deszczami. Często latem temperatura w miastach jest wyższa niż na terenach podmiejskich i wiejskich. Betonoza, czyli dużo zabudowanych powierzchni i mało naturalnej zieleni, to podstawowy problem, który potęguje upał w mieście.
Utwardzone powierzchnie zatrzymują ciepło w upalne dni i nadal je oddają, nawet po zmroku. Temperatury powierzchni w miastach mogą wówczas sięgać 70°C. Jednak zjawisko przegrzania i suszy nie ogranicza się do dużych miast. Mogą na tym ucierpieć np. wybetonowane ośrodki małych miasteczek, którym brakuje zieleni. Także wioski otoczone gołymi polami nagrzewają się przy braku naturalnych terenów zieleni.
Drzewa w mieście
Wiele miast opracowuje swoje strategie adaptacji do zmian klimatu, które wymieniają konkretne kroki w celu zwiększenia ich odporności na zjawiska klimatyczne. Co nie dziwi, skupiają się głównie na rozbudowie i uzupełnieniu zieleni oraz elementów wodnych. W upalne dni dzięki naturalnemu parowaniu woda i zieleń chłodzą swoje otoczenie.
Czytaj także: Zalesianie w cenie. Dofinansowanie w 2022 roku na lasy i zadrzewienia
Aleje drzewne, parki czy pojedyncze drzewa, mogą wpływać na temperaturę wokół domów, na ulicy czy w całym bloku. To zależy między innymi od ich posadowienia, ponadto od poszczególnych gatunków drzew, od ich wieku, wielkości korony i całkowitej powierzchni liści. Na przykład brzoza może odparowywać do 70 litrów wody dziennie, a w upalne dni – nawet 400 litrów.
Powstała nawet aplikacja mobilna Tree Check, która pomaga określić, w jaki sposób dane drzewo może przynieść chłód. Na podstawie samego obrazu drzewa rozpoznaje gatunek drzewa, mierzy obwód jego pnia i określa jego charakterystyczne cechy. Następnie oblicza, ile wody to drzewo wyparowuje latem i ile cienia zapewnia.
Upał w mieście
Równie ważna jest retencja wody deszczowej, która następnie pozwala jej stopniowo odparowywać w upalne dni. Tam, gdzie to możliwe, władze miast powinny zastępować asfalt i beton powierzchniami przepuszczalnymi lub półprzepuszczalnymi. Możemy zatrzymywać wodę deszczową za pomocą obwałowań infiltracyjnych, ogrodów deszczowych i zbiorników infiltracyjnych. Co więcej, pozostawianie naturalnej przestrzeni między krawężnikami to najprostsza metoda na odprowadzaniu wody deszczowej, nie powoduje przy tym dodatkowych kosztów.
Letnie fale upałów niosą ze sobą znaczne zagrożenia dla zdrowia, szczególnie dla osób z chorobami przewlekłymi (cukrzyca, choroby krążenia), osób starszych i dzieci.
„Możemy zbudować lub zmodyfikować naszą obudowę tak, aby nie przegrzewała się w upalne dni. Pomalujmy elewację i dach na jasny kolor, który odbija więcej światła słonecznego z powrotem do otoczenia. Zasadźmy wokół domu zieleń, wykorzystajmy pnącza, a nawet zielony dach. Ważne jest również zacienienie od zewnątrz za pomocą rolet zewnętrznych, żaluzji, doczepianych pergoli i markiz oraz otwieranie okien wczesnym rankiem i wieczorem“
Martin Ander, Czeska Fundacji Partnerstwa dla Środowiska
