Kto i kiedy zapłaci za wstęp do parku narodowego? Wyjaśniamy

Wstęp do par­ków naro­do­wych w Polsce ma być płat­ny. To nie jest dobra wia­do­mość dla milio­nów Polaków, któ­rzy w cią­gu roku odwie­dza­ją par­ki naro­do­we. Jest też dobra wia­do­mość, ponie­waż w usta­wie prze­wi­dzia­no wyją­tek dla osób, któ­re nie będą musia­ły posia­dać bile­tów. Inni mogą wybrać bilet jed­no­dnio­wy albo okre­so­wy. Będą też ulgi.

Park naro­do­wy z defi­ni­cji obej­mu­je obszar wyróż­nia­ją­cy się szcze­gól­ny­mi war­to­ścia­mi przy­rod­ni­czy­mi, nauko­wy­mi, spo­łecz­ny­mi, kul­tu­ro­wy­mi i edu­ka­cyj­ny­mi. Musi mieć powierzch­nię nie mniej­szą niż tysiąc hek­ta­rów. Ile jest par­ków naro­do­wych w Polsce? Od lat ta licz­ba się nie zmie­nia – jest ich 23 o łącz­nej powierzch­ni oko­ło 317 tys. hek­ta­rów. Początki two­rze­nia par­ków naro­do­wych w Polsce się­ga­ją 1921 roku, kie­dy na czę­ści obec­ne­go obsza­ru Białowieskiego Parku Narodowego utwo­rzo­no leśnic­two „Rezerwat”. W 1932 r. zosta­ło prze­kształ­co­ne w Park Narodowy w Białowieży.

Zmiana prawa: od 2023 r. bilety do wszystkich parków

Jak się oka­zu­je, par­kom naro­do­wym w Polsce bra­ku­je pie­nię­dzy. Ministerstwo Klimatu i Środowiska, któ­re nad­zo­ru­je wszyst­kie par­ki naro­do­we, oce­nia ich potrze­by rocz­ne na co naj­mniej 325 mln zł. Do tej pory to mini­ster śro­do­wi­ska w roz­po­rzą­dze­niu okre­ślał, któ­re par­ki pobie­ra­ją opa­ty. Są to parki:

• Babiogórski
• Biebrzański
• Bieszczadzki
• Gorczański
• Karkonoski
• Magurski
• Narwiański
• Świętokrzyski
• Tatrzański
• Wigierski
• Woliński.

Parki mogą tak­że pobie­rać opła­ty tak­że za wstęp do swo­ich obiek­tów, albo na nie­któ­re szlaki. 

Po zmia­nie pra­wa za wstęp zapła­ci­my od 2023 roku już we wszyst­kich 23 parkach. 

Bilety w parku narodowym: jednodniowe i okresowe

Do par­ku wej­dzie­my już tyl­ko z bile­tem jed­no­dnio­wym albo okre­so­wym. Jaka będzie staw­ka – to zale­żeć ma od dyrek­to­ra par­ku. Jednocześnie mak­sy­mal­ny limit usta­li w roz­po­rzą­dze­niu mini­ster śro­do­wi­ska. W obsza­rach gór­skich będzie doli­cza­na dodat­ko­wa kwo­ta na rzecz orga­ni­za­cji ratow­nic­twa gór­skie­go, któ­ra – według pro­po­zy­cji wynie­sie 15 proc. ceny biletu.

Jak czy­ta­my w pro­jek­cie usta­wy o par­kach naro­do­wych wska­za­no, że w cza­sie prze­by­wa­nia na obsza­rze par­ku trze­ba będzie posia­dać bilet wstę­pu oraz doku­ment upraw­nia­ją­cy do ulgi. Brak bile­tu to auto­ma­tycz­na, sło­na kara wyso­ko­ści 50-​krotności nor­mal­nej staw­ki za bilet. Natomiast brak doku­men­tu upraw­nia­ją­ce­go do ulgi ozna­czać będzie 40-​krotność staw­ki za bilet. Szybka zapła­ta w cią­gu 7 dni obni­ża wyso­kość kary o połowę. 

Kto nie będzie płacił za wstęp do parku

Opłaty za wstęp do par­ku naro­do­we­go nie będą pobie­ra­ne od:

• dzie­ci do 7 lat;
• miesz­kań­ców gmin, na obsza­rze któ­rych poło­żo­ny jest park narodowy;
• ucznio­wie i stu­den­ci na zaję­ciach dydak­tycz­nych w parku;
• bada­czy nauko­wi pro­wa­dzą­cy w par­ku badania;
• osób uda­ją­cych się po wyzna­czo­nych w par­ku dro­gach lub szla­kach do plaż i miejsc kul­tu reli­gij­ne­go na tere­nie parku; 
• urzęd­ni­ków wybra­nych insty­tu­cji, np. Straży Granicznej, inspek­cji środowiska;
• człon­ków rodzi­ny wie­lo­dziet­nej z Kartą Dużej Rodziny;
• pra­cow­ni­ków Służby Parku Narodowego.

Ponadto ulgi obej­mą uczniów, stu­den­tów, ren­ci­stów, eme­ry­tów i oso­by niepełnosprawne. 

Kampinoski Park Narodowy: opłaty od Warszawiaków 

Nowa usta­wa nie prze­wi­du­je zwol­nień z opłat od miesz­kań­ców gmin sąsia­du­ją­cych z par­kiem. To ozna­cza, że war­sza­wia­cy zapła­cą za wstęp Kampinoskiego Parku Narodowego, któ­ry rocz­nie odwie­dza ponad 1 mln osób. Analogiczna sytu­acja wystę­pu­je w Wielkopolskim Parku Narodowym i Ojcowskim Parku Narodowym.

Projekt usta­wy jest w konsultacjach.