Unia Europejska zobowiązała się do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. Ten cel stanie się prawnie wiążący, jeśli Parlament Europejski i Rada UE osiągną porozumienie w sprawie europejskiego prawa o klimacie.
Prawo o klimacie
Prawo o klimacie jest częścią Europejskiego Zielonego Ładu – mapy drogowej UE w kierunku neutralności klimatycznej. Parlament Europejski od dawna naciska na większą ambicję. W październiku 2020 roku przyjął swoje stanowisko w sprawie nowej legislacji. Europosłowie wezwali wówczas do zaostrzenia celu redukcji emisji do 2030 r. do 60 proc. w stosunku do 1990 r. i osiągnięcia neutralności klimatycznej przez wszystkie kraje UE z osobna do 2050 roku.
Komisja Europejska do kwestii redukcji podeszła ostrożniej – zaproponowała zwiększenie poziomu redukcji emisji gazów cieplarnianych z 40 proc. do co najmniej 55 proc. W grudniu Rada UE zatwierdziła ten nowy cel.
Jak wskazuje Parlament Europejski, aby osiągnąć cele redukcji, Unia Europejska opracowała odpowiednie prawodawstwo.
System handlu emisjami CO2
Celem unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (ETS) jest ograniczenie emisji dwutlenku węgla w przemyśle. Yo oznacza, że na każdą tonę emitowanego CO2 muszą posiadać prawa. Kupują je za pośrednictwem aukcji. Dodatkowo system ma pobudzać innowacje w sektorze.
ETS jest pierwszym i największym na świecie rynkiem uprawnień do emisji CO2. Reguluje około 40 proc. całkowitej emisji gazów cieplarnianych w UE i obejmuje około 11 tys. elektrowni i zakładów produkcyjnych.
Podatek węglowy
Mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji dwutlenku węgla (CBAM) to nic innego jak ustalenie ceny CO2 na importowane towary. Ma to na celu uniknięcie tzw. „ucieczki emisji“, czyli przenoszenia przez przemysł UE produkcji do krajów o mniej restrykcyjnych przepisach dotyczących emisji gazów cieplarnianych. Oczekuje się, że Komisja Europejska przedstawi projekt jeszcze w tym roku.
Ograniczenie emisji dwutlenku węgla z innych sektorów
Sektory nieobjęte ETS,jak transport, rolnictwo, budownictwo i gospodarka odpadami – odpowiadają za ok. 60 proc. ogólnej emisji gazów cieplarnianych w UE. Celem jest zmniejszenie emisji pochodzących z tych sektorów o 30 proc. do 2030 r. w porównaniu z 2005 r.
By tego dokonać, państwa członkowskie uzgodniły krajowe cele redukcyjne, które są obliczane na podstawie produktu krajowego brutto (PKB) na mieszkańca, w zależności od kraju wynoszą od 0 proc. do 40 proc. Dla Polski ten cel wynosi 7 proc., dla Szwecji i Luksemburga – 40 proc., a dla Bułgarii – 0 proc.
Potencjał lasów
Lasy pochłaniają rocznie równowartość 8,9 proc. całkowitej emisji gazów cieplarnianych w UE. UE chce wykorzystać ten potencjał do walki ze zmianami klimatycznymi i zapobiegać emisjom powodowanym przez wylesianie. Państwa członkowskiego będą zobligowane do lepszego zarządzania lasami i zalesiania.
Edukacja klimatyczna w polskich szkołach
Redukcja emisji z samochodów
Samochody osobowe i dostawcze wytwarzają 15 proc. emisji CO2 w UE. Parlament zatwierdził surowsze limity emisji CO2 dla samochodów: nowe cele redukcji emisji CO2 do 2030 r. to: 37,5 proc. dla nowych samochodów osobowych i 31 proc. dla dostawczych.
Ponadto, europosłowie zatwierdzili plan zmniejszenia emisji CO2 z nowych samochodów ciężarowych o 30 proc. do 2030 r., w porównaniu do poziomów emisji z 2019 r. Wezwali również do podjęcia środków ułatwiających przejście na pojazdy elektryczne i hybrydowe.
