Kiedy odlatują bociany z Polski

Od kil­ku dni bocia­ny gro­ma­dzą się w tzw. sej­mi­ki, zaczy­na­jąc tym samym przy­go­to­wa­nia do odlo­tu z Polski. To feno­men zna­ny od wie­ków spe­cja­li­stom i ama­to­rom, miło­śni­kom przy­ro­dy. Łatwo wów­czas poznać, kie­dy odla­tu­ją bociany. 

Sejmiki bocia­nie to sierp­nio­wy zwy­czaj bocia­nów, pod­czas któ­re­go zbie­ra­ją się one w miej­scach wspól­ne­go żero­wa­nia. Zachowanie to jest zwią­za­ne z wędrów­ką na zimo­wi­ska, jaką bocia­ny podej­mu­ją mniej wię­cej w poło­wie sierp­nia. W jed­nej z pod­la­skich wsi bocia­ny na sej­mik zebra­ły się 12 sierp­nia. Potem już zebra­ły się do odlotu. 

Nadal jed­nak moż­na w Polsce zoba­czyć bocia­ny spo­koj­nie żeru­ją­ce na łąkach. To dla­te­go, że pta­ki, któ­re przy­stą­pi­ły do lęgów póź­no mogą w tym cza­sie jesz­cze kar­mić mło­de bocia­ny. Kiedy odle­cą? Dopiero we wrześniu.

Jesienna wędrów­ka to nie lada wyzwa­nie, zwłasz­cza dla mło­dych, tego­rocz­nych mło­dych, „prze­dys­ku­to­wa­nie“ pro­ble­mu ze star­szy­mi osob­ni­ka­mi, naśla­dow­nic­two ich zacho­wań to spo­re zwięk­sze­nie szans na prze­ży­cie tru­dów dłu­giej wypra­wy do Afryki

prof. Piotr Tryjanowski z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

Kiedy bociany odlatują na południe 

Bociany odla­tu­ją do Afryki. Ptaki gniaz­du­ją­ce w Polsce wybie­ra­ją dro­gę wschod­nią – czy­li przez Turcję i cie­śni­nę Bosfor. Bociany z zachod­niej Europy lecą nato­miast nad Hiszpanią i Gibraltarem. Ptaki wyko­rzy­stu­ją two­rzą­ce się nad lądem cie­płe, wstę­pu­ją­ce prą­dy powietrza.

Czytaj tak­że: Dokąd odla­tu­ją bocia­ny? 2022 rok jest niezwykły

„Polskie” bocia­ny corocz­nie poko­nu­ją dłu­gą (bo liczą­cą oko­ło 8 tys. km w jed­ną stro­nę) i nie­bez­piecz­ną dro­gę na zimo­wi­ska i z powro­tem. Wiele z nich w trak­cie wędrów­ki ginie w wyni­ku zde­rze­nia z napo­wietrz­ny­mi linia­mi ener­ge­tycz­ny­mi, wycień­cze­nia powo­do­wa­ne­go prze­lo­tem nad pusty­nią przy nie­sprzy­ja­ją­cych zja­wi­skach pogo­do­wych, a nawet, wciąż prak­ty­ko­wa­nych polo­wań w kra­jach połu­dnio­wej Europy (np. Malta, Cypr) oraz, w szcze­gól­no­ści, w kra­jach arab­skich (Liban, Syria, Oman). Bardzo wie­lu, bo oko­ło 60 proc.,  osob­ni­ków nie prze­ży­wa tru­dów pierw­szej wędrów­ki – poda­je „Poradnik ochro­ny bocia­na bia­łe­go“.

Zimujące bociany

Jak dono­szą eko­lo­dzy, każ­de­go roku jesie­nią nasi­la­ją się zgło­sze­nia o błą­ka­ją­cych się po polach bocia­nach. Nie jest to zja­wi­sko nowe, gdyż infor­ma­cje o bocia­nach, któ­re nie odle­cia­ły na zimę, zna­leźć może­my nawet w źró­dłach historycznych. 

Choć wie­le osób łączy coraz częst­sze donie­sie­nia o zimo­wa­niu bocia­nów w kra­ju ze zja­wi­skiem ocie­ple­nia kli­ma­tu, nie jest to wca­le prze­są­dzo­ne. Trudno ocenić,czy licz­ba zimu­ją­cych bocia­nów w ostat­nich latach rze­czy­wi­ście się zwięk­sza, czy tyl­ko wię­cej jest  obser­wa­to­rów pta­ków i osób zanie­po­ko­jo­nych losem bocia­nów, któ­re zgła­sza­ją takie  przy­pad­ki. Co wię­cej, z rela­cji wie­lu orni­to­lo­gów wyni­ka, że pta­ki, któ­re nie zde­cy­do­wa­ły się na roz­po­czę­cie wędrów­ki, to przede wszyst­kim osob­ni­ki osła­bio­ne lub mło­de z póź­no roz­po­czę­tych lęgów. 

Bocian może prze­zi­mo­wać w Polsce, zwłasz­cza zachod­niej. Zagrożeniem dla takich pta­ków nie jest chłód, lecz duża pokry­wa śnież­na, któ­ra utrud­nia zna­le­zie­nie pokar­mu. Łagodne zimy bocia­ny mogą prze­trzy­mać bez pomo­cy czło­wie­ka, szu­ka­jąc pokar­mu na polach, przy nie­za­ma­rza­ją­cych wodach czy w oko­li­cach ferm kurzych i wysy­pisk śmie­ci, żywiąc się odpad­ka­mi mięsnymi.