Ekolodzy wymieniają wady elektrowni atomowej w Polsce

Ekolodzy nie owi­ja­ją w baweł­nę i otwar­tym tek­stem mówią, jakie są wady elek­trow­ni ato­mo­wej. „Prawdę mówiąc, nie chcie­li­śmy zaj­mo­wać się ener­gią jądro­wą w Polsce, bo szko­da nam cza­su na mrzon­ki“ – zazna­cza na wstę­pie Pracownia na Rzecz Wszystkich Istot. Argumenty tego sto­wa­rzy­sze­nia są zara­zem wytłu­ma­cze­niem, dla­cze­go do tej pory elek­trow­nia ato­mo­wa w Polsce nie powstała. 

Polskie spo­łe­czeń­stwo ma podzie­lo­ne opi­nie w kwe­stii ener­ge­ty­ki jądro­wej. Z jed­nej stro­ny pra­wie trzy czwar­te opo­wia­da się za ener­ge­ty­ką jądro­wą – według badań Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Z dru­giej stro­ny, przy kon­kret­nym pyta­niu CBOS o zaję­cie jed­no­znacz­ne­go sta­no­wi­ska, opi­nie już nie są takie same. W czerw­cu 2021 r. wię­cej osób sprze­ci­wia­ło się budo­wie w Polsce elek­trow­ni jądro­wej, niż było za (45 proc. /​ 39 proc.). Nic więc dziw­ne­go, ze spo­ra część poli­ty­ków i orga­ni­za­cji uni­ka wręcz tema­tu. Natomiast Pracownia na Rzecz Wszystkich Istot posta­no­wi­ła wyło­żyć swo­je sta­no­wi­sko bar­dzo kla­row­nie. Oto jej pod­su­mo­wa­nie, któ­re wymie­nia wady elek­trow­ni ato­mo­wej w Polsce. 

Elektrownie jądrowe uratują klimat? 

Budowa elek­trow­ni jądro­wych trwa bar­dzo dłu­go, więc atom nie przy­czy­ni się do ogra­ni­cze­nia emi­sji gazów cie­plar­nia­nych w tem­pie koniecz­nym dla unik­nię­cia kata­stro­fy kli­ma­tycz­nej. Energia ato­mo­wa w Polsce nie pomo­że zmniej­szyć emi­sji o 55 proc. do 2030 r., ani tym bar­dziej o 65 proc., co jest reko­men­do­wa­nym przez naukę pro­giem nie­zbęd­nym do zatrzy­ma­nia kry­zy­su klimatycznego.

Nowe moce w systemie elektroenergetycznym?

Atom nie uchro­ni nas przed luką mocy. ; tyl­ko w latach 2020–2034 zosta­ną wyłą­czo­ne prze­sta­rza­łe elek­trow­nie węglo­we o mocy 18,8 GW. Budowany ok. 15 lat pierw­szy blok jądro­wy nie ode­gra żad­nej roli w zastą­pie­niu węgla, co w prak­ty­ce ska­zu­je nas na uza­leż­nie­nie od gazu. 

Pierwszy blok jądro­wy o mocy 1–1,6 GW może zostać uru­cho­mio­ny w poło­wie lat 30. w gmi­nie Choczewo.

Energia z atomu: będzie drogo czy tanio?

Kolejne wady elek­trow­ni ato­mo­wej w Polsce doty­czą finan­sów. Nie ma eko­no­micz­ne­go uza­sad­nie­nia dla budo­wy elek­trow­ni jądro­wej. Całkowity koszt pro­gra­mu jądro­we­go w Polsce to kwo­ta rzę­du 130–150 mld zł. Te pie­nią­dze wypły­ną z Polskiej gospo­dar­ki, budo­wę moż­na sfi­nan­so­wać tyl­ko poprzez wspar­cie z budże­tu pań­stwa, a wie­rzy­cie­la­mi zosta­nie całe społeczeństwo.

Co wię­cej, ener­gia z ato­mu nie obni­ży rachun­ków za ener­gię. Koszt pro­duk­cji ener­gii w elek­trow­ni jądro­wej jest wyż­szy, niż koszt pro­duk­cji ener­gii ze źró­deł odna­wial­nych, w tym wia­tru na lądzie i na morzu, słoń­ca i biogazu.

Stara technologia

Co waż­ne, elek­trow­nia jądro­wa utrwa­li skost­nia­ły, scen­tra­li­zo­wa­ny państwowo-​korporacyjny sys­tem ener­ge­tycz­ny. Ponadto będzie nie­kom­pa­ty­bil­na z nowo­cze­snym sys­te­mem ener­ge­tycz­nym opar­tym na ener­ge­ty­ce odna­wial­nej, w tym obywatelskiej. 

Czytaj tak­że: Elektrownia ato­mo­wa duża czy mała?

Co z paliwem?

Ekolodzy wska­zu­ją tak­że na pro­blem skła­do­wa­nia, prze­wo­że­nia i uty­li­za­cji odpa­dów radio­ak­tyw­nych. Atom pocią­ga za sobą uza­leż­nie­nie od impor­tu pali­wa jądro­we­go, któ­re­go zaso­by są ogra­ni­czo­ne a jego pozy­ska­nie, trans­port i skła­do­wa­nie łączy się z dewa­sta­cją śro­do­wi­ska i eks­plo­ata­cją lokal­nych spo­łecz­no­ści w innych krajach.

Wady elektrowni atomowej 

Elektrownia jądro­wa wiel­kich mocy ozna­cza zuży­cie gigan­tycz­nych ilo­ści wody do chło­dze­nia. I wresz­cie nie nale­ży zapo­mi­nać, że elek­trow­nia ato­mo­wa stwa­rza ryzy­ko kata­stro­fal­nych awa­rii. Równie waż­ne jest zagro­że­nie dla bez­pie­czeń­stwa pań­stwa ata­ka­mi ter­ro­ry­stycz­ny­mi i pod­czas kon­flik­tów zbrojnych.

Organizacja ape­lu­je więc o odrzu­ce­nie „irra­cjo­nal­ne­go pro­gra­mu budo­wy elek­trow­ni jądro­wych w Polsce na rzecz peł­ne­go wyko­rzy­sta­nia poten­cja­łu efek­tyw­no­ści ener­ge­tycz­nej oraz budo­wę odpor­ne­go na kry­zy­sy, roz­pro­szo­ne­go sys­te­mu opar­te­go na OZE. Taki sys­tem wyko­rzy­sty­wał­by ener­ge­ty­kę oby­wa­tel­ską, nowo­cze­sne sie­ci i maga­zy­ny ener­gii oraz inter­ko­nek­to­ry i zarzą­dza­nie popy­tem“. W sumie cho­dzi o dzie­siąt­ki miliar­dów zło­tych, któ­re moż­na wydać z pożyt­kiem dla spo­łe­czeń­stwa i klimatu.