Polska elektrownia jądrowa czy może zielona energia?

Pierwsza pol­ska elek­trow­nia jądro­wa ma zacząć dzia­łać w 2033 roku. To „już za“ 12 lat. Tak prze­wi­du­je Polityka Energetyczna Państwa 2040, przy­ję­ta przez rząd. Zwolennicy ener­ge­ty­ki jądro­wej nie mogą się docze­kać, kie­dy pol­ski atom ruszy z kopy­ta. Przeciwnicy nie­wie­le mówią, ponie­waż praw­do­po­dob­nie nie wie­rzą, by ato­mo­wy pro­jekt rze­czy­wi­ście się zmaterializował.

Polska elektrownia jądrowa 

Pierwszy blok jądro­wy ma mieć moc 1–1,6 GW. To tyle co obec­nie jeden-​dwa duże blo­ki węglo­we. Kolejne blo­ki elek­trow­ni jądro­wej będą powsta­wa­ły co 2–3 lata. W sumie Polska ma mieć 6 takich blo­ków. Badane loka­li­za­cje to gmi­na Choczewo, „Żarnowiec” (gmi­na Krokowa i Gniewino), ale tak­że być może w przy­szło­ści Bełchatów…

Brzmi roz­sąd­nie, zwłasz­cza że rząd w ostat­nich latach odbył wie­le spo­tkań z part­ne­ra­mi ze Stanów Zjednoczonych, Korei Południowej i Francji. Każdy z tych kra­jów liczyć może, przy­naj­mniej teo­re­tycz­nie, na kon­trakt dla swo­ich firm. Partner jest nie­zbęd­ny, a zwłasz­cza jego pie­nią­dze na inwestycje. 

Nauka i dyplomacja

Korea Hydro & Nuclear Power ogło­sił goto­wość do posze­rze­nia współ­pra­cy z w kształ­ce­niu pol­skich eks­per­tów od ener­ge­ty­ki jądro­wej, któ­rych teraz nie mamy. Deklaracja padła pod­czas semi­na­rium „Rozwój zaso­bów ludz­kich na potrze­by ener­ge­ty­ki jądro­wej pomię­dzy Polską a Koreą”. 

Francja zapre­zen­to­wa­ła tech­no­lo­gię reak­to­ra EPR. Stany Zjednoczone jesie­nią 2020 roku uzgod­ni­ły umo­wę o współ­pra­cy, ale bez kon­kret­nych ustaleń. 

Polski atom obok OZE

Czy ener­ge­ty­ka jądro­wa gry­zie się z roz­wo­jem zie­lo­nej ener­gii? Przede wszyst­kim, war­to pod­kre­ślić, że ener­gia z ato­mu nie jest ener­gią odna­wial­ną. Korzysta z ura­nu, któ­ry wydo­by­wa­ny jest w kopalniach. 

Ale war­to też wie­dzieć, że mimo ogrom­nych róż­nic dzie­lą­cych sta­bil­ną, dużą i dro­gą ener­ge­ty­kę jądro­wą od roz­pro­szo­nych, nie­sta­bil­nych i tanich źró­deł odna­wial­nych, nie jest prze­są­dzo­ne, że oba rodza­je elek­trow­ni rywa­li­zu­ją ze sobą. 

Niedawno dosta­łam infor­ma­cję od eko­lo­gicz­nych akty­wi­stów, któ­rzy powo­ły­wa­li się na bada­nia Uniwersytetu Sussex. Uczeni prze­ana­li­zo­wa­li 25-​letnią histo­rię 123 państw pod kątem tego, czy roz­wój ato­mu sprzy­ja zmniej­sze­niu emi­sji CO2. I uzna­li, że na pew­no reduk­cję emi­sji CO2 przy­no­si roz­wój OZE, a w przy­pad­ku ato­mu wca­le nie jest to oczy­wi­ste. Oba rodza­je źró­deł mia­ły­by ze sobą „kon­ku­ro­wać“. Zabrakło jed­nak dowo­dów na to, że inwe­stu­jąc w atom pań­stwa mniej inwe­stu­ją w OZE. Samo bada­nie nie oka­zao się przełomowym.

Czytaj: Elektrownia jądro­wa za i przeciw

Nawet zwo­len­ni­cy ato­mu muszą jed­nak zgo­dzić się z tym, że ener­ge­ty­ka jądro­wa roz­wi­ja się jest zbyt wol­no, aby zapo­biec kry­zy­so­wi kli­ma­tycz­ne­mu. Inwestycje te musia­ły­by znacz­nie przy­spie­szyć i być zna­czą­co wyż­sze. To są jed­nak poboż­ne życze­nia, bo pro­ces inwe­sty­cyj­ny jest bar­dzo dłu­gi i bar­dzo dro­gi, cze­go na razie nie uda­je się zmienić.

Brudna czy czysta energia

Najbardziej rady­kal­ne infor­ma­cje pły­ną od akty­wi­stów zza oceanu. 

Energia jądro­wa to śle­py zaułek dla spra­wie­dli­wo­ści kli­ma­tycz­nej i śro­do­wi­sko­wej – Tim Judson, dyrek­tor wyko­naw­czy Nuclear Information and Resource Service. 

Judson doda­je, że ten zaułek jest zbyt brud­ny, zbyt nie­bez­piecz­ny, zbyt dro­gi i zbyt wol­ny, a czy­ste, bez­piecz­ne i nie­dro­gie roz­wią­za­nia w zakre­sie ener­gii odna­wial­nej są już dostępne.

Zastanowiło mnie, co ozna­cza w tym przy­pad­ku sło­wo „brud­ny“. W Polsce przy­zwy­cza­ili­śmy się do tego, że „brud­na“ jest „czar­na“ ener­gia z węgla. I od niej ucie­ka­my w gaz, atom, foto­wol­ta­ikę, ener­ge­ty­kę wia­tro­wą na morzu i lądzie. Polscy eko­lo­dzy wyda­ją się prze­sy­piać temat elek­trow­ni jądro­wej. Uwaga śro­do­wi­ska sku­pia się wła­śnie na odcho­dze­niu od domi­nu­ją­ce­go w ener­ge­ty­ce czar­ne­go i bru­nat­ne­go węgla.