Zakaz plastikowych jednorazówek. Co je zastąpi?

„Jadalne“ opa­ko­wa­nia wymy­śli­ła Róża Rutkowska, absol­went­ka poznań­skiej szko­ły. SCOBY powsta­je z grzy­ba – nie tyl­ko rośnie natu­ral­nie, ale też jest cał­ko­wi­cie bio­de­gra­do­wal­ne. Miliony nie muszą być wyda­wa­ne tyl­ko na elek­trycz­ne auta czy IT. Mogą pójść wła­śnie na takie rozwiązania.

Nowoczesny kompost

Co zro­bić, gdy już dosta­nie­my na wynos jedze­nie w eko­lo­gicz­nym opa­ko­wa­niu i chce­my je wyrzu­cić? Powinniśmy wrzu­cać je do kubła z obier­ka­mi i inny­mi resz­ta­mi nada­ją­cy­mi się do kom­po­sto­wa­nia. Tak zapew­ni­ło mnie w odpo­wie­dzi na zapy­ta­nie Ministerstwo Środowiska. Opakowania przy­dat­ne do odzy­sku przez kom­po­sto­wa­nie – powin­ny posia­dać zdol­ność do bio­de­gra­da­cji, nie­sta­no­wią­cą prze­szko­dy w ich selek­tyw­nym zbie­ra­niu, pro­ce­sie kom­po­sto­wa­nia lub w innych dzia­ła­niach, któ­rym są one poddawane.

Biodegradacja ozna­cza zdol­ność roz­kła­du fizycz­ne­go, che­micz­ne­go, ter­micz­ne­go i bio­lo­gicz­ne­go, zapew­nia­ją­cą osta­tecz­ny roz­kład otrzy­ma­ne­go kom­po­stu na dwu­tle­nek węgla, bio­ma­sę i wodę. Jeżeli powyż­sze warun­ki są speł­nio­ne to odpad powsta­ły z takie­go opa­ko­wa­nia jest odpa­dem bio­de­gra­do­wal­nym i powi­nien być umiesz­czo­ny w pojem­ni­ku brązowym.

Plastikowe zagłębie

Ekologiczne pomy­sły będą musia­ły się prze­bić w świe­cie, któ­ry od dzie­siąt­ków lat opie­ra się na pla­sti­ku. To na pew­no nie będzie pro­ste. W samej Europie (Unia Europejska + Norwegia i Szwajcaria) rocz­nie pro­du­ku­je się ponad 60 mln ton two­rzyw sztucz­nych. W Polsce jest to ponad 3 mln ton. Oczywiście tyl­ko część sta­no­wią jed­no­ra­zów­ki, ale nowe pra­wo z pew­no­ścią będzie budzi­ło opór, co się już dzieje.

Branża two­rzyw sztucz­nych w Polsce, przy obro­tach prze­kra­cza­ją­cych 80 mld zł rocz­nie i zatrud­nie­niu ponad 160 tys. pra­cow­ni­ków, obok prze­my­słu spo­żyw­cze­go, moto­ry­za­cyj­ne­go i meta­lo­we­go, mie­ści się w czo­łów­ce istot­nych dla roz­wo­ju gospo­dar­ki dzia­łów przemysłu.

Napisał tak w odpo­wie­dzi na inter­pe­la­cję posel­ską wice­mi­ni­ster Marcin Ociepa. Główny argu­ment jest taki, że lepiej dążyć do recy­klin­gu 100 proc. pla­sti­ku niż zastę­po­wać go alter­na­tyw­ny­mi mate­ria­ła­mi. Wyjdzie taniej. Czy więc nowi pro­du­cen­ci eko­lo­gicz­nych opa­ko­wań się prze­bi­ją? Oby. I oby poli­ty­cy dostrze­gli w nich szansę.

Stowarzyszenie PlasticsEurope, repre­zen­tu­ją­ce bran­żę two­rzyw sztucz­nych, w wyda­nym oświad­cze­niu tuż po uzgod­nie­niu dyrek­ty­wy SUP przez Parlament Europejski, wzy­wa do pod­ję­cia kolej­nych kro­ków. To ma być okre­śle­nie defi­ni­cji i kate­go­rii, pro­wa­dze­nie moni­to­rin­gu, by nie było „zakłó­ceń jed­no­li­te­go ryn­ku“. Obawy „pla­sti­kow­ców“ doty­czą zbyt dale­ko posu­nię­tych zakazów.

Jak będzie w Polsce? Moje oba­wy doty­czą dziu­ra­we­go pra­wa. Oby nie sta­ło się tak, jak z rekla­mów­ka­mi, gdzie opła­ta za tor­by jed­no­ra­zo­we zamiast przy­nieść duże docho­dy budże­to­wi i zasi­lić ochro­nę śro­do­wi­ska, tra­fi­ła do kie­sze­ni handlowców.