Coraz więcej CO₂. Ile pochłoną morza i oceany?

Oceany odgry­wa­ją klu­czo­wą rolę w wią­za­niu cie­pła ziem­skie­go i CO₂. Staje się to coraz trud­niej­sze i wody oce­anicz­ne są coraz bar­dziej zakwa­szo­ne. To ma szko­dli­wy wpływ na życie mor­skie i nie tylko.

Oceany pochła­nia­ją oko­ło 90 proc. dodat­ko­we­go cie­pła z gazów cie­plar­nia­nych pocho­dzą­cych z dzia­łal­no­ści czło­wie­ka. W przy­pad­ku głów­ne­go gazu cie­plar­nia­ne­go czy­li dwu­tlen­ku węgla jest to 25–30 proc. To bar­dzo dobrze, ale pro­ce­sy te powo­du­ją jed­no­cze­śnie, że woda mor­ska sta­je się bar­dziej kwaśna.

W ostat­nich dzie­się­cio­le­ciach zakwa­sze­nie oce­anów nastę­po­wa­ło sto razy szyb­ciej niż w wyni­ku natu­ral­nych pro­ce­sów w cią­gu milio­nów lat.

Oceany stają się coraz bardziej kwaśne

Wzrost zawar­to­ści CO₂ w wodzie mor­skiej powo­du­je zmniej­sze­nie jej pH czy­li zakwa­sze­nie. Jeśli pH wody mor­skiej spad­nie zbyt nisko, musz­le i kora­low­ce mogą nawet zacząć się roz­pusz­czać. Pociąga to za sobą poważ­ne kon­se­kwen­cje dla nie­któ­rych form życia mor­skie­go, ale też ryzy­ko efek­tu domi­na dla całe­go eko­sys­te­mu morskiego. 

Zdrowie oce­anów jest waż­ne dla regu­lo­wa­nia kli­ma­tu i ma zasad­ni­cze zna­cze­nie dla akwa­kul­tu­ry i bez­pie­czeń­stwa żyw­no­ścio­we­go. Tymczasem pro­wa­dzo­ne w latach 1985–2018 bada­nia tem­pe­ra­tu­ry powierzch­ni morza, zaso­le­nia i chlo­ro­fi­lu wyka­za­ły rosną­ce zakwa­sze­nie wody.

Poziom CO₂ najwyższy od milionów lat

Naukowcy śle­dzą­cy kon­cen­tra­cję CO₂ usta­li­li, że jest ona obec­nie naj­wyż­sza od 4,5 milio­na lat, ponie­waż wyno­si 419 czą­ste­czek CO₂ na każ­dy milion czą­ste­czek powie­trza – w skró­cie ppm. Ciągła aku­mu­la­cja gazów cie­plar­nia­nych w atmos­fe­rze powo­du­je ogrze­wa­nie globu.

W 1958 roku, kie­dy roz­po­czę­ły się nowo­cze­sne pomia­ry, poziom kon­cen­tra­cji CO₂ wyno­sił 316 ppm. Przed począt­kiem epo­ki prze­my­sło­wej, zapi­sy geo­lo­gicz­ne wska­zu­ją, że licz­ba ta wyno­si­ła 280 ppm. Spalając pali­wa kopal­ne ludz­kość zwięk­szy­ła stę­że­nie naj­waż­niej­sze­go gazu cie­plar­nia­ne­go o połowę. 

Stężenie CO₂ w atmos­fe­rze zmie­nia się rocz­nie śred­nio oko­ło 2,5 ppm Zależy to nie tyl­ko od emi­sji, ale rów­nież od zmian w szyb­ko­ści pochła­nia­nia CO₂ przez oce­any i rośliny. 

Co robić?

Organizator akcji spo­łecz­nej Naturalnie Bałtyckie pod­po­wia­da jak chro­nić wody mórz i oce­anów. Oto jego rady:

1. uży­waj mniej plastiku
2. pij wodę z kranu
3. segre­guj śmieci
4. nie śmieć na zie­mię, bo każ­dy odpad kana­li­za­cją, a potem rze­ka­mi może tra­fić do morza
5. prze­siądź się na rower lub korzy­staj z trans­por­tu publicznego,
6. jedz mniej mięsa
7. kupuj natu­ral­ne warzy­wa i owoce 
8. uży­waj natu­ral­nych środ­ków czysz­czą­cych, deter­gen­tów i kosmetyków
9. kupu­jąc ryby wybie­raj te ze zrów­no­wa­żo­nych łowisk