- reklama -
Strona głównaŚwiatGreta, ekonomiści i loża szyderców

Greta, ekonomiści i loża szyderców

Stoimy u pro­gu wiel­kie­go wymie­ra­nia, a wy potra­fi­cie mówić tyl­ko o pie­nią­dzach i opo­wia­dać baj­ki o wiecz­nym wzro­ście gospo­dar­czym – mówi­ła na szczy­cie kli­ma­tycz­nym ONZ w Nowym Jorku 16-​latka Greta Thunberg. Jej sło­wa odda­ją sed­no tru­dów wal­ki ze zmia­na­mi kli­ma­tu. Model gospo­dar­czy wymy­ślo­ny sto lat temu przez eko­no­mi­stów, któ­re­go mia­rą jest wzrost PKB – pro­duk­tu kra­jo­we­go brut­to – jest zły. Wiedzą o tym poli­ty­cy i eko­no­mi­ści, jed­nak nadal model ten stosują.

Wszystko na sprzedaż?

Tradycyjna eko­no­mia, z nie­wi­dzial­ną ręką ryn­ku i wła­sno­ścią pry­wat­ną poja­wi­ła się pod koniec XVIII wie­ku z Adamem Smithem. Główną siłą napę­do­wą ryn­ku jest wro­dzo­na ludz­ka, ego­istycz­na chęć zaspo­ko­je­nia wła­snych potrzeb. W kla­sycz­nej teo­rii eko­no­mii zaso­by uzna­je się za nie­wy­czer­pa­ne i dostęp­ne za odpo­wied­nią opłatą.

Nic więc dziw­ne­go, że w dys­ku­sjach o zatrzy­ma­niu zmian kli­ma­tu zawsze pada sakra­men­tal­ne pyta­nie: a ile to będzie kosztowało?

To wszystko nie tak – mówi Greta Thunberg

Dlaczego takie podej­ście jest błęd­ne? Ekonomiści od kil­ku dekad pró­bu­ją wpleść do swo­jej nauki coś wię­cej niż tyl­ko licze­nie dóbr. Chodzi mię­dzy inny­mi o zasa­dy zrów­no­wa­żo­ne­go roz­wo­ju. Produkując jakieś dobra (wyż­szy PKB) jed­no­cze­śnie nisz­czy­my nie­od­wra­cal­nie kawa­łek zaso­bów, kawa­łek pla­ne­ty. Wymyślony model eko­no­mii opar­tej na wzro­ście PKB (ener­gia i surow­ce prze­two­rzo­ne na uży­tecz­ną pra­cę) powo­du­je nisz­cze­nie Ziemi.

„Każda cywi­li­za­cja wysy­sa wię­cej z ota­cza­ją­ce­go śro­do­wi­ska niż jest w sta­nie dostar­czyć“ – pisze w swo­jej książ­ce „Trzecia rewo­lu­cja prze­my­sło­wa“ Jeremy Rifkin, ame­ry­kań­ski eko­no­mi­sta, były dorad­ca Komisji Europejskiej. Jego zda­niem, nale­ża­ło­by ponow­nie zasta­no­wić się nad kon­cep­cją PKB i mia­rą dobro­by­tu spo­łe­czeń­stwa, prze­my­śleć kwe­stie pro­duk­tyw­no­ści, zro­zu­mieć poję­cie dłu­gu – proponuje.

Ekonomiści zaczy­na­ją two­rzyć inne indek­sy, któ­re poka­zy­wa­ły­by lepiej jakość życia. Zamiast licze­nia tyl­ko war­to­ści dóbr wytwo­rzo­nych w cią­gu roku, wskaź­ni­ki dobro­by­tu uwzględ­nia­ją np. dłu­gość życia, poziom edu­ka­cji, opie­ki zdro­wot­nej. Powoli zaczy­na budo­wać się też inny model eko­no­mii. Zamiast chę­ci posia­da­nia, któ­ra napę­dza PKB, przy­szła eko­no­mia współ­dzie­le­nia. Zamiast gro­ma­dze­nia „bogac­twa“ wyso­ką jakość życia może zapew­nić kapi­tał spo­łecz­ny – dostęp do usług, ich wymia­na i wol­ny czas, poczu­cie szczę­ścia, któ­re wpły­wa na nasze zacho­wa­nia w życiu.

Praca dla ekonomisty

Zakładam, że nasto­lat­ka wygła­sza­jąc swo­je bez­kom­pro­mi­so­we prze­mó­wie­nie na forum ONZ wca­le nie chcia­ła wdać się w dys­ku­sję o teo­rii eko­no­mii. Ale to bar­dzo potrzeb­ne. Patrząc na zmia­ny, jakie doko­na­ły się w ostat­nich dzie­się­cio­le­ciach na świe­cie, eko­no­mia wyda­je się nad­zwy­czaj skost­nia­łą dzie­dzi­ną. W Polsce od lat eko­no­mi­ści zaj­mu­ją czo­ło­we miej­sca na liście zawo­dów, gdzie trud­no o pra­cę. Nie jest to jedy­na dzie­dzi­na, któ­ra będzie musia­ła przejść trans­for­ma­cję na mia­rę XXI wieku.

- autopromocja -
Magda Skłodowska
Magda Skłodowskahttps://ecoreporters.pl
Ekologią interesuję się od początku mojej pracy zawodowej, obecnie współtworzę portal WysokieNapiecie.pl. W swojej karierze pracowałam jako wydawca portalu tvn24bis.pl, byłam dziennikarką "Rzeczpospolitej" i "Pulsu Biznesu". Pełniłam funkcję rzecznika prasowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Otrzymałam wyróżnienie Towarowej Giełdy Energii w konkursie dla mediów Platynowe Megawaty oraz wyróżnienie Polskiego Stowarzyszenia Fotowoltaiki.
Podziel się
Czytaj także

Tam, gdzie rosną szmaciaki

Siedzuń (sparassis), strzępiak, strzępulec, orysz, orosz, baran, kwoka, kozia broda. Te wszystkie określenia dotyczą jednego grzyba. Rośnie od lipca do października, pojedynczo, u podstawy...

Zamiast fabryki FSO osiedle z zieloną energią

W Warszawie na terenach po Fabryce Samochodów Osobowych na Żeraniu powstanie ogromne osiedle przyjazne dla mieszkańców. W planach jest aż 12 tys. mieszkań z...
213FaniLubię
122ObserwującyObserwuj
217ObserwującyObserwuj
energetycznie

Zakaz dla kotłów na pellet w uchwale antysmogowej budzi sprzeciw

Nie tylko węgiel jest niemile widziany w uchwałach antysmogowych. Jak się okazuje, także piece na pellet mogą dostać zakaz wykorzystywania. Duży polski producent kotłów...

Zielona energia w każdej godzinie

Polenergia, spółka kontrolowana przez Dominikę Kulczyk, chwali się, że dostarczy klientom indywidualnym i biznesowym energię elektryczną z odnawialnych źródeł. Certyfikat TÜV SÜD potwierdza, że...
- reklama -

Jakim ludziom?

jakim ludziom przeszkadzają drzewa?

Nakomiady jak malowane

Właściciele zespołu pałacowego,...

Big Air Shougang

Wielkie Sztuczne Widowisko....
A jeszcze lepsze jest to...