Szkoły w smogu. Rządowy ranking pokazuje skalę problemu

Czy smog szko­dzi dzie­ciom? Jaka jest jakość powie­trza w oko­li­cach szko­ły i czy to wpły­wa na aktyw­ność dzie­ci? Smog szko­dzi zdro­wiu i to bar­dzo, jed­nak świa­do­mość tego jest nadal zni­ko­ma. Z pomo­cą przy­cho­dzi akcja Edukacyjnej Sieci Antysmogowej, do któ­rej moż­na zgła­szać za dar­mo szko­ły i przed­szko­la w Polsce. Zgłosiło się już 461 pla­có­wek szkol­nych i nadal wpły­wa­ją zgło­sze­nia. Dane jasno poka­zu­ją, gdzie pro­blem jest największy. 

Edukacyjna Sieci Antysmogowa ma pod­nieść świa­do­mość nauczy­cie­li, rodzi­ców i dzie­ci o smo­gu. Pomysł jest pro­sty: sta­ły pomiar stę­że­nia zanie­czysz­czeń powie­trza i upo­wszech­nia­nie wie­dzę o prze­ciw­dzia­ła­niu smo­go­wi. Z tego powo­du szko­ły dosta­ją mier­ni­ki jako­ści powie­trza. Czujniki mie­rzą poziom pyłów zawie­szo­nych PM10 i PM2,5. Następnie dane z nich wyświe­tla­ne w szko­le, co umoż­li­wia uczniom, nauczy­cie­lom i spo­łecz­no­ści lokal­nej pla­no­wa­nie aktywności.

Szkoły nadal mogą zgła­szać się do ESA, czy­li pro­gra­mu, któ­ry reali­zu­je Państwowy Instytut Badawczy NASK (Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa) we współ­pra­cy z Polskim Alarmem Smogowym.

Szkodliwość smogu w Polsce

NASK wska­zu­je, że miesz­kań­cy tysię­cy miej­sco­wo­ści w Polsce oddy­cha­ją powie­trzem z ogrom­ną ilo­ścią rako­twór­czej sub­stan­cji – bezno(a)pirenu. To tak, jak­by każ­de­go dnia dzie­ci czy doro­śli wypa­la­li nawet po kil­ka­na­ście papie­ro­sów. Co wię­cej, drob­ny pył PM2,5 z łatwo­ścią wraz z krwią już w cią­gu 5 minut roz­no­szo­nych po całym orga­ni­zmie czło­wie­ka. Dotyczy to tak­że kobiet w cią­ży, ponie­waż szko­dli­wy pył prze­do­sta­je się do krwio­bie­gu i ma wpływ na dziec­ko. Smog to więc groź­ne, nie­do­ce­nio­ne zagro­że­nie. Wszystko dla­te­go, że w wie­lu miej­sco­wo­ściach nor­my pyłów zawie­szo­nych są prze­kra­cza­ne po kil­ka­set pro­cent. Źródłem jest spa­la­nie węgla i drew­na w prze­sta­rza­łych pie­cach i kotłach. Zimą dymy z komi­nów i komin­ków tra­fia­ją wprost do naszych płuc. 

Jesteśmy prze­ko­na­ni, że rze­tel­na wie­dza popar­ta obiek­tyw­ny­mi pomia­ra­mi to naj­lep­szy spo­sób, aby wpły­wać na zmia­nę myśle­nia, a tym samym na postę­po­wa­nie lokal­nych miesz­kań­ców. W koń­cu wszy­scy oddy­cha­my tym samym powietrzem.

Barbara Leśniczak, NASK.

Najważniejszym celem pro­jek­tu ESA jest edu­ka­cja dzie­ci i mło­dzie­ży, rodzi­ców i nauczy­cie­li. Uczniowie mogą wyko­ny­wać pod kie­run­kiem nauczy­cie­li wła­sne bada­nia i ana­li­zy smo­gu. W ten spo­sób uzy­sku­ją wie­dzę na temat doty­czy przy­czyn powsta­wa­nia smo­gu, wpły­wie na zdro­wie oraz moż­li­wych dzia­łań, któ­re pozwa­la­ją na zmniej­sze­nie zanie­czysz­cze­nia powietrza.

Niechlubny ranking, gdzie smog szkodzi dzieciom

Wyniki pomia­rów ze szkół, któ­re uczest­ni­czą w pro­gra­mie ESA, są pre­zen­to­wa­ne na stro­nie inter­ne­to­wej. Najwięcej zgło­si­ło się pod­sta­wó­wek, ale są też przed­szko­la czy licea. 

Czytaj tak­że: Rybnik, węgiel, smog.

Interaktywna mapa poka­zu­je, gdzie moż­na ode­tchnąć peł­ną pier­sią, gdzie sytu­acja jest gor­sza, a gdzie dzie­ci w ogó­le nie mogą się bawić na boisku. Codziennie zesta­wie­nie 10 szkół poka­zu­je, gdzie ucznio­wie oddy­cha­ją naj­bar­dziej zanie­czysz­czo­nym powie­trzem. Jeśli w tym zesta­wie­niu zna­la­zła się szko­ła, ozna­cza to, że pro­blem jest bar­dzo duży i czas na aktyw­ne dzia­ła­nia ogra­ni­cza­ją­ce emi­sję zanieczyszczeń.