Polska dołączyła do koalicji 190 krajów i organizacji z nowym zobowiązaniem do stopniowego wycofania energetyki węglowej. Oznacza to zakończenie wszelkiego wsparcia dla nowych elektrowni węglowych. Węgiel na długo jednak pozostanie w naszym mikście energetycznym, ponieważ odejście od węgla planowane jest za co najmniej 20 lat.
Polska podpisała się na konferencji klimatycznej COP26 w Glasgow pod oświadczeniem o przejściu z węgla na czystą energię „Global Coal to Clean Power Transition Statement“. Prezydencja brytyjska ogłosiła to jako duży sukces. Podobnie ekolodzy uznali to za przełom. W praktyce okazuje się jednak, że nie jest do końca jasne, co to zobowiązanie oznacza dla Polski.
Odejście od węgla w latach 40.
Global Coal to Clean Power Transition Statement podpisały kraje rozwinięte i rozwijające się. W tej grupie jest 18 krajów, które po raz pierwszy zobowiązały się do stopniowego wycofywania i niebudowania lub inwestowania w nową energię węglową, w tym Polska. To oświadczenie zobowiązuje do:
- zakończenia wszystkich inwestycji w energetykę węglową w kraju i za granicą
- szybkie zwiększania udziału czystej energii
- stopniowego wycofywanie energetyki węglowej w największych gospodarkach w latach 30. latach 40. w pozostałych krajach świata
- sprawiedliwego przejścia od energetyki węglowej w sposób korzystny dla pracowników i społeczności.
Ekolodzy oceniają, że polska deklaracja może zostać uznana za poważną zmianę gdyby plan wycofywania węgla dotyczył 2030 roku. Natomiast rzecznik Ministerstwa Środowiska i Klimatu Aleksander Brzózka zaznaczył na Twitterze, że w przypadku Polski chodzi o lata 40. tego wieku.
Czytaj także: Los klimatu zależy od G20
OZE zbyt wolno zastępują węgiel
Aby zrealizować porozumienie paryskie, czyli ograniczyć ocieplenie klimatu do 2 stopni Celsjusza, a możliwie 1,5 stopnia Celsjusza, kraje rozwinięte należące do Organizacji Współpracy gospodarczej i Rozwoju (OECD) powinny już w najbliższej dekadzie odejść od energetyki węglowej. Polska już wcześniej deklarowała wygaszenie ostatniej kopalni w 2049 roku.
Co więcej, aby osiągnąć cele porozumienia paryskiego przejście na czystą energię na świecie musiałoby postępować od 4 do 6 razy szybciej niż obecnie.
Węgiel jest głównym surowcem kopalnianym przyczyniającym się do ocieplania klimatu. W ciągu ostatnich 6 lat liczba nowych elektrowni węglowych planowanych na całym świecie zmniejszyła się o 76 proc. Oznacza anulowanie planów wybudowania 1000 GW nowych elektrowni węglowych.
Finansowanie pod lupą
Ciekawie na COP26 zapowiada się dyskusja o finansowaniu paliw kopalnych. Być może tu zostanie Instytucje finansowe choć same nie spalają węgla czy ropy, to mocno wspierają te emisje. Temat jest coraz bardziej nagłaśniany.
Porozumienia krajów w ramach grup G7, G20 i OECD w sprawie zakończenia publicznego międzynarodowego finansowania węgla mają być „wyraźnym sygnałem, że światowa gospodarka przechodzi na odnawialne źródła energii“. Mogłoby to zakończyć ponad 40 GW węgla w 20 krajach.