Greenpeace konsultuje nową wizję. Jaka będzie?

Jedna z naj­bar­dziej zna­nych na świe­cie orga­ni­za­cji eko­lo­gicz­nych po raz kolej­ny przy­sła­ła mi maila: wciąż cze­ka­my na Twój głos w kon­sul­ta­cjach! – napi­sa­li.  Sprawdziłam więc o co cho­dzi, bo dzia­ła­nia eko­lo­gów śle­dzę od dawna.

Ważniejszy dobrobyt czy wzrost?

Greenpeace chce się dowie­dzieć, co powin­no zna­leźć się w „wizji prze­mian nasze­go kra­ju“. Organizacja przy­go­to­wa­ła pro­po­zy­cję Zielonego Państwa Dobrobytu i przed­sta­wia ją skró­to­wo do oce­ny. Ekolodzy nie owi­ja­ją w baweł­nę: „sku­pie­nie na wzro­ście PKB i nie­usta­ją­cej nad­kon­sump­cji tyl­ko pogar­sza naszą sytu­ację – jest jak doci­ska­nie gazu w aucie, któ­re zbli­ża się do beto­no­wej ścia­ny“ – czy­tam we wstępie.

Pytania łatwe mie­sza­ją się z trud­ny­mi. Trochę mydło i powi­dło. Czy jesteś gotów do ogra­ni­cze­nia spo­ży­cia mię­sa o poło­wę? Jaka zmia­na jest nie­zbęd­na, by sku­tecz­niej chro­nić naj­cen­niej­sze przy­rod­ni­czo miej­sca? Jakie roz­wią­za­nia wspo­mo­gły­by odej­ście Polski od węgla do 2030 roku i umoż­li­wi­ły spra­wie­dli­wą trans­for­ma­cję ener­ge­tycz­ną? Pewnie wie­le osób chcia­ło­by znać odpo­wie­dzi na te i inne pyta­nia. W dodat­ku nie zawsze jest wybór opcji „nie wiem“ albo „żad­na z powyż­szych odpowiedzi“.

Ocenę tego doku­men­tu pozo­sta­wiam każ­de­mu, kto go prze­czy­ta. Nie ma w nim zbyt wie­lu szcze­gó­łów, trud­no też o spój­ność, lecz – według zapo­wie­dzi – wizja ma być uzu­peł­nia­na. „Dzięki zgło­szo­nym przez Ciebie uwa­gom, wizja ta będzie rosła i roz­wi­ja­ła się“ – zapew­nił mnie Greenpeace po otrzy­ma­niu już uwag. Organizacja zachę­ca do powia­do­mie­nia o kon­sul­ta­cjach bli­skich i zna­jo­mych.

Jaka będzie zielona strategia Polski?

No wła­śnie, jaka będzie wizja/​strategia wycho­dze­nia z obec­nej sytu­acji? Czy docze­ka­my się stra­te­gicz­ne­go doku­men­tu doty­czą­ce­go neu­tral­no­ści klimatycznej?

Obecny rząd kie­ru­je się Strategią na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, do któ­rej jed­nak coraz rza­dziej nawią­zu­ją w publicz­nych wypo­wie­dziach człon­ko­wie rzą­du. Jeden z pod­sta­wo­wych celów: trwa­ły wzrost gospo­dar­czy wyraź­nie gry­zie się z tym, co mamy teraz za oknem. Światła dzien­ne­go nie ujrza­ła jak dotąd Krajowa Strategia Niskoemisyjna, któ­rą w ubie­głym roku zapo­wia­da­ła mini­ster Jadwiga Emilewicz. Nieoficjalnie krą­żą infor­ma­cje, że doku­ment nie spodo­bał się i jest popra­wia­ny, albo po pro­stu cze­ka na oce­nę innych człon­ków rzą­du (resor­tu kli­ma­tu). W efek­cie nie mamy kon­kret­nej wizji czy też pla­nu docho­dze­nia do neu­tral­no­ści klimatycznej.

Polska przy oka­zji wycho­dze­nia z pan­de­mii koro­na­wi­ru­sa chce wzmoc­nie­nia inwe­sty­cji w prze­my­śle odna­wial­nych źró­deł ener­gii i pobu­dze­nia „eko­lo­gicz­ne­go wzro­stu gospo­dar­cze­go“. List pod­pi­sa­ła nie tyl­ko Polska i wysła­ła go do Komisji Europejskiej. Zastanawiające, jak wie­le decy­zji doty­czą­cych zrów­no­wa­żo­ne­go roz­wo­ju pozo­sta­wia­my Brukseli. Tu toczą się pra­ce nad Green Deal – Zielonym Ładem i zamiast osłab­nąć, będą raczej coraz moc­niej­sze. Tu moż­na spo­dzie­wać się kon­kret­nych rezultatów.

Przestawienie gospo­da­rek po pan­de­mii na bar­dziej przy­ja­zne dla chro­nie­nia kli­ma­tu to nie wyzwa­nie tyl­ko duża szan­sa. I o tym mówią eko­lo­dzy. Politycy tak­że nie powin­ni się bać o tym mówić. I zamiast mówić tyl­ko o powro­cie do wzro­stu gospo­dar­cze­go przy­go­to­wać taką stra­te­gię rzą­do­wą, któ­ra będzie dobra dla wszyst­kich – ludzi, świa­ta natu­ry, planety.