Kaucja za plastiki? Nie zdziw się, gdy zaczniesz płacić za kubki do kawy

Od stycz­nia zapła­ci­my w każ­dym skle­pie za jed­no­ra­zo­we toreb­ki. A to dopie­ro począ­tek, bo wkrót­ce obo­wiąz­ko­we może być pła­ce­nie kau­cji za pla­sti­ko­we butel­ki, pusz­ki czy kub­ki do kawy z ulu­bio­nej kawiar­ni. Brzmi dziw­nie? To już trend. W Wielkiej Brytanii wła­śnie zaczę­to nad tym rzą­do­we prace.

Czy to nie para­doks, że do jed­no­ra­zo­wych rze­czy uży­wa­my opa­ko­wań z pla­sti­ku, któ­re potem prze­trwa­ją set­ki lat, jeśli nie zadba­my o ich odzysk? A kub­ki w kafej­kach? Popularność Starbucks, Costa, Green Caffe Nero rośnie, a wraz z tym góra kub­ków, któ­re uży­wa­my tyl­ko raz.

Darmowe rze­czy po pro­stu kochamy.

Opłata za plastikowe butelki

Gdyby za każ­dą pla­sti­ko­wą bute­lecz­kę trze­ba było zapła­cić kau­cję, popu­lar­ność takich opa­ko­wań na pew­no by spa­dła. W Niemczech, Norwegii, Holandii, Chorwacji wpro­wa­dzo­no wła­sne sys­te­my odzy­sku pla­sti­ko­wych pojem­ni­ków. Butelkę moż­na na przy­kład wrzu­cić do auto­ma­tu, dostać za to para­gon i wymie­nić go potem na rabat w zaku­pach albo na pieniądze.

Polskie Ministerstwo Środowiska zle­ci­ło w tym roku fir­mie Deloitte ana­li­zę, któ­ra ma poka­zać opła­cal­ność wpro­wa­dze­nia nowych opłat. Wyniki rapor­tu powin­ni­śmy poznać jesz­cze w tym mie­sią­cu. Zbudowane całe­go sys­te­mu, posta­wie­nie auto­ma­tów przyj­mu­ją­cych opa­ko­wa­nia, a następ­nie roz­li­cza­nie, ile pla­sti­ku odzy­ska­no, to wyda­tek setek milio­nów zło­tych. Polska ma jed­nak „nóż na gar­dle“ i musi bar­dzo szyb­ko popra­wić wyni­ki recy­klin­gu, aby nie pła­cić już za kil­ka lat unij­nych kar. Od cze­go są zresz­tą unij­ne fun­du­sze? Na pew­no zna­la­zły­by się na ten cel pie­nią­dze z unij­nej kasy.

Wprowadzenie opłat, choć nie­po­pu­lar­ne, przy­nio­sło­by bar­dzo dobry efekt. Pokazują to doświad­cze­nia innych kra­jów po wpro­wa­dze­niu obo­wiąz­ku płat­nych foliówek.

 Jak poda­je Ministerstwo, doświad­cze­nia innych kra­jów UE wska­zu­ją, że opła­ta recy­klin­go­wa pozwa­la ogra­ni­czyć zuży­cie toreb folio­wych nawet o 90 procent. 

„W Polsce każ­dy miesz­ka­niec zuży­wa rocz­nie, według sza­cun­ków, oko­ło 250–300 toreb folio­wych róż­ne­go rodza­ju.  – wice­mi­ni­ster śro­do­wi­ska Sławomir Mazurek.

Opłata ma wynieść od nowe­go roku 20 gro­szy za folio­wa torebkę.

Kaucja u Brytyjczyków

Przed podob­nym wybo­rem jak my sta­nę­li teraz Brytyjczycy. W Wielkiej Brytanii, po wpro­wa­dze­niu tro­chę ponad dwa tala temu opłat za foliów­ki (5 pen­sów),  zuży­cie takich tore­bek spa­dło o aż o 85 pro­cent.  Zachęceni wyni­ka­mi Brytyjczycy roz­wa­ża­ją opo­dat­ko­wa­nie innych opa­ko­wań z pla­sti­ku, jak folia bąbel­ko­wa i folia uży­wa­na do zawi­ja­nia rze­czy, jed­no­ra­zów­ki na wynos. Wyspiarze praw­do­po­dob­nie zapła­cą więc kolej­ne 5 pen­sów za kubek, któ­ry bio­rą ze sobą z ulu­bio­nych kawiarenek.

Według sza­cun­ków, 2,5 miliar­da kub­ków po kawie lądu­je w bry­tyj­skich śmiet­ni­kach każ­de­go roku.

Philip Hammond, odpo­wie­dzial­ny za finan­se w rzą­dzie, tak­że zle­cił ana­li­zę, któ­ra ma poka­zać, jak podat­ki mogą pomóc ogra­ni­czyć pla­sti­ko­we sza­leń­stwo w opa­ko­wa­niach. Wyspiarze są bar­dziej świa­do­mi szkód wyrzą­dza­nych przez pla­stik śro­do­wi­sku. Każdego roku do oce­anu tra­fia 12 milio­nów ton pla­sti­ko­wych odpa­dów, a cząst­ki pla­sti­ku znaj­du­je­my nawet w rybach i owo­cach morza czy­li na naszych taler­zach. O tym pisa­łam już tu.

„Plastik jest nawet w wodzie z kra­nu i w naszym piwie“ – wska­za­ła Tisha Brown z Greenpeace.

Wydaje się, że Brytyjczycy są napraw­dę bli­scy opo­dat­ko­wa­nia pla­sti­ko­wych jed­no­ra­zó­wek, u nas dys­ku­sja będzie się zapew­ne toczyć znacz­nie, znacz­nie dłużej.