Pompa ciepła gruntowa czy powietrzna?

Coraz wię­cej Polaków już wie, na jakiej zasa­dzie dzia­ła pom­pa cie­pła. Jak poka­zu­ją wyni­ki z 2022 roku, nastą­pił spek­ta­ku­lar­ny wzrost sprze­da­ży tego typu urzą­dzeń w Polsce. Najpopularniejsze są powietrz­ne pom­py cie­pła. Gruntowe tak­że notu­ją wzro­sty popu­lar­no­ści, choć tych urzą­dzeń sprze­da­je się znacz­nie mniej. 

Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) pod­su­mo­wa­ła pierw­sze pół­ro­cze 2022 r. Największe wzro­sty sprze­da­ży, aż o 131 proc. rok do roku, osią­gnię­to w seg­men­cie pomp cie­pła powietrze-​woda. PORT PC sza­cu­je, że w tym roku Polacy kupią ok. 160 tys. takich pomp ciepła.

W bada­niu ryn­ku odno­to­wa­no rów­nież znacz­ny wzrost w seg­men­cie grun­to­wych pomp cie­pła. W przy­pad­ku pomp typu solanka-​woda nastą­pił wzrost ich sprze­da­ży o 45 proc. To pozwa­la sza­co­wać, że w 2022 roku Polacy kupią ich oko­ło 7,2 tys. 

Czytaj tak­że: Jak zło­żyć wnio­sek o dofi­nan­so­wa­nie do pom­py cie­pła w 2022 r. Przewodnik

Natomiast pom­py cie­pła do przy­go­to­wa­nia cie­płej wody użyt­ko­wej notu­ją tyl­ko mini­mal­ny wzrost sprze­da­ży w tym roku z 7700 do 7900 sztuk, czy­li o oko­ło 2 proc.

Koszt pompy ciepła do domu

Głównym czyn­ni­kiem duże­go zain­te­re­so­wa­nia tech­no­lo­gią będzie atrak­cyj­ność kosz­tów ogrze­wa­nia za pomo­cą pomp cie­pła w naj­bliż­szych latach. W nowych budyn­kach kosz­ty ogrze­wa­nia pel­le­tem drzew­nym, gazem ziem­nym czy ole­jem opa­ło­wym są o 40–75 proc. wyż­sze niż pom­pą cie­pła. W domu 150 m² koszt ogrze­wa­nia i cie­płej wody użyt­ko­wej wyno­si w przy­pad­ku powietrz­nej pom­py cie­pła ok. 2,8–3,5 tys. zł. Natomiast grun­to­wa pom­pa koszt ten zbi­ja jesz­cze bar­dziej – do ok. 2,4–3 tys. zł. Chodzi o domy jed­no­ro­dzin­ne z insta­la­cja­mi ogrze­wa­nia płasz­czy­zno­we­go, pod­da­ne ter­mo­mo­der­ni­za­cji do stan­dar­du ener­ge­tycz­ne­go WT 2017.

Z kolei w ist­nie­ją­cych budyn­kach jed­no­ro­dzin­nych oszczęd­ność kosz­tów ogrze­wa­nia wyni­ka­ją­ca z zasto­so­wa­nia pomp cie­pła się­ga nawet 40 proc. – sza­cu­je PORT PC.

Od począt­ku 2022 r. na stro­nie inter­ne­to­wej POBE (www​.pobe​.pl) co kwar­tał są publi­ko­wa­ne rapor­ty z ana­li­zą aktu­al­nych kosz­tów ogrze­wa­nia budynków.

Jak działa pompa ciepła

PORT PC oce­nia, że waż­nym czyn­ni­kiem wpły­wa­ją­cym duże wzro­sty sprze­da­ży pomp cie­pła w Polsce jest rosną­ce zaufa­nie do tej tech­no­lo­gii wśród użyt­kow­ni­ków i insta­la­to­rów. Jednocześnie liczy się funk­cjo­nal­ność, rela­tyw­nie niskie kosz­ty eks­plo­ata­cji, w tym ogrze­wa­nia i przy­go­to­wa­nia cie­płej wody użyt­ko­wej, oraz sys­te­mo­we wspar­cie dla inwestycji. 

Pompa cie­pła zamon­to­wa­na w budyn­ku nie powo­du­je żad­nej emi­sji zanie­czysz­czeń powie­trza i pozwo­li w przy­szło­ści na peł­ną dekar­bo­ni­za­cję ogrze­wa­nia budyn­ków. Potrzebuje prą­du z sie­ci, by wyge­ne­ro­wać oko­ło trzy razy tyle ener­gii. Powietrzne pom­py cie­pła wyko­rzy­stu­ją ener­gię zgro­ma­dzo­ną w powie­trzu oto­cze­nia, grun­to­we – w grun­cie. Pompy cie­pła mogą tak­że wyko­rzy­stać ener­gię sku­mu­lo­wa­ną w wodach pod­ziem­nych, powierzch­nio­wych lub morskich.

Czynnik robo­czy prze­ka­zu­je cie­pło z dol­ne­go źró­dła cie­pła do gór­ne­go źró­dła cie­pła, czy­li sys­te­mu roz­pro­wa­dza­nia cie­pła. Ciepło jest naj­czę­ściej roz­pro­wa­dza­ne w domu przez wod­ny sys­tem cen­tral­ne­go ogrze­wa­nia bądź powietrz­ny, wyko­rzy­stu­ją­cy kli­ma­kon­wek­to­ry lub insta­la­cje wentylacyjne.

Dodatkowa ener­gia potrzeb­na jest do zasi­le­nia sprę­żar­ki i pomp. Istnieje moż­li­wość odwró­ce­nia kie­run­ku obie­gu pom­py cie­pła, aby wyko­rzy­stać to samo urzą­dze­nie zarów­no do ogrze­wa­nia jak i chło­dze­nia. Przy ogrze­wa­niu, dol­ne źró­dło cie­pła jest zlo­ka­li­zo­wa­ne poza budyn­kiem (cie­pło z powie­trza, wody, grun­tu). W przy­pad­ku chło­dze­nia, cykl jest odwró­co­ny: budy­nek sam w sobie jest źró­dłem cie­pła pod­czas gdy powie­trze, woda lub grunt przej­mu­ją ciepło.