Coraz więcej Polaków już wie, na jakiej zasadzie działa pompa ciepła. Jak pokazują wyniki z 2022 roku, nastąpił spektakularny wzrost sprzedaży tego typu urządzeń w Polsce. Najpopularniejsze są powietrzne pompy ciepła. Gruntowe także notują wzrosty popularności, choć tych urządzeń sprzedaje się znacznie mniej.
Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) podsumowała pierwsze półrocze 2022 r. Największe wzrosty sprzedaży, aż o 131 proc. rok do roku, osiągnięto w segmencie pomp ciepła powietrze-woda. PORT PC szacuje, że w tym roku Polacy kupią ok. 160 tys. takich pomp ciepła.
W badaniu rynku odnotowano również znaczny wzrost w segmencie gruntowych pomp ciepła. W przypadku pomp typu solanka-woda nastąpił wzrost ich sprzedaży o 45 proc. To pozwala szacować, że w 2022 roku Polacy kupią ich około 7,2 tys.
Czytaj także: Jak złożyć wniosek o dofinansowanie do pompy ciepła w 2022 r. Przewodnik
Natomiast pompy ciepła do przygotowania ciepłej wody użytkowej notują tylko minimalny wzrost sprzedaży w tym roku z 7700 do 7900 sztuk, czyli o około 2 proc.
Koszt pompy ciepła do domu
Głównym czynnikiem dużego zainteresowania technologią będzie atrakcyjność kosztów ogrzewania za pomocą pomp ciepła w najbliższych latach. W nowych budynkach koszty ogrzewania pelletem drzewnym, gazem ziemnym czy olejem opałowym są o 40–75 proc. wyższe niż pompą ciepła. W domu 150 m2 koszt ogrzewania i ciepłej wody użytkowej wynosi w przypadku powietrznej pompy ciepła ok. 2,8–3,5 tys. zł. Natomiast gruntowa pompa koszt ten zbija jeszcze bardziej – do ok. 2,4–3 tys. zł. Chodzi o domy jednorodzinne z instalacjami ogrzewania płaszczyznowego, poddane termomodernizacji do standardu energetycznego WT 2017.

Z kolei w istniejących budynkach jednorodzinnych oszczędność kosztów ogrzewania wynikająca z zastosowania pomp ciepła sięga nawet 40 proc. – szacuje PORT PC.
Od początku 2022 r. na stronie internetowej POBE (www.pobe.pl) co kwartał są publikowane raporty z analizą aktualnych kosztów ogrzewania budynków.
Jak działa pompa ciepła
PORT PC ocenia, że ważnym czynnikiem wpływającym duże wzrosty sprzedaży pomp ciepła w Polsce jest rosnące zaufanie do tej technologii wśród użytkowników i instalatorów. Jednocześnie liczy się funkcjonalność, relatywnie niskie koszty eksploatacji, w tym ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej, oraz systemowe wsparcie dla inwestycji.
Pompa ciepła zamontowana w budynku nie powoduje żadnej emisji zanieczyszczeń powietrza i pozwoli w przyszłości na pełną dekarbonizację ogrzewania budynków. Potrzebuje prądu z sieci, by wygenerować około trzy razy tyle energii. Powietrzne pompy ciepła wykorzystują energię zgromadzoną w powietrzu otoczenia, gruntowe – w gruncie. Pompy ciepła mogą także wykorzystać energię skumulowaną w wodach podziemnych, powierzchniowych lub morskich.
Czynnik roboczy przekazuje ciepło z dolnego źródła ciepła do górnego źródła ciepła, czyli systemu rozprowadzania ciepła. Ciepło jest najczęściej rozprowadzane w domu przez wodny system centralnego ogrzewania bądź powietrzny, wykorzystujący klimakonwektory lub instalacje wentylacyjne.
Dodatkowa energia potrzebna jest do zasilenia sprężarki i pomp. Istnieje możliwość odwrócenia kierunku obiegu pompy ciepła, aby wykorzystać to samo urządzenie zarówno do ogrzewania jak i chłodzenia. Przy ogrzewaniu, dolne źródło ciepła jest zlokalizowane poza budynkiem (ciepło z powietrza, wody, gruntu). W przypadku chłodzenia, cykl jest odwrócony: budynek sam w sobie jest źródłem ciepła podczas gdy powietrze, woda lub grunt przejmują ciepło.