Polska: zakończyć Nord Stream i import gazu, węgla i ropy z Rosji

Podczas nad­zwy­czaj­ne­go posie­dze­nia Rady UE ds. ener­gii pol­ska mini­ster kli­ma­tu Anna Moskwa ostrze­gła przed kon­se­kwen­cja­mi woj­ny w Ukrainie. Zaapelowała, by wpro­wa­dzić sank­cje na Rosję, wsz­cząć postę­po­wa­nie prze­ciw­ko Gazpromowi oraz odejść od kupo­wa­nia węglo­wo­do­rów z Rosji.

Musimy być goto­wi na koniecz­ność wspar­cia ukra­iń­skie­go sys­te­mu ener­ge­tycz­ne­go – mówi­ła pol­ska mini­ster pod­czas posie­dze­nia Rady UE. Spotkanie, któ­re odby­ło się ostat­nie­go dania lute­go, poświe­co­no bez­pie­czeń­stwu ener­ge­tycz­ne­mu w kon­tek­ście agre­sji Rosji na Ukrainę. Rozmowy zdo­mi­no­wa­ła poli­ty­ka klimatyczno-​energetyczna, w tym ceny ener­gii i kwe­stie gazu.

Co dalej z gazociągami Nord Stream?

Poruszono tak­że kwe­stię ukoń­czo­ne­go gazo­cią­gu przez Morze Bałtyckie Nord Stream 2 i Gazpromu. Polska wno­si o jak naj­szyb­sze prze­pro­wa­dze­nie postę­po­wa­nia prze­ciw­ko Gazpromowi, w celu uka­ra­nia spół­ki za nie­ryn­ko­we dzia­ła­nia. W obec­nej sytu­acji powin­ny one zostać pod­ję­te w try­bie pil­nym, bez ocze­ki­wa­nia na kolej­ny raport – brzmi postu­lat Polski. 

Postulujemy by w try­bie natych­mia­sto­wym wpro­wa­dzić sank­cję na Rosję, w tym osta­tecz­nie zakoń­czyć pro­jekt Nord Stream 2 i Nord Stream 1 oraz odejść od kupo­wa­nia węglo­wo­do­rów z Rosji – ropy, gazu i węgla.

Anna Moskwa, mini­ster kli­ma­tu i środowiska.

Import gazu

Postulat Polski wca­le nie ozna­cza rezy­gna­cji z paliw kopal­nych przez UE. Wręcz prze­ciw­nie. W inte­re­sie Polski jest korzy­sta­nie z lokal­nych źró­deł ener­gii, w tym węgla i gazu. Jak pod­kre­śli­ła sze­fo­wa resor­tu kli­ma­tu i śro­do­wi­ska, koniecz­ne jest przy­go­to­wa­nie dłu­go­ter­mi­no­wej stra­te­gii prze­kie­ro­wa­nia źró­deł gazu wyko­rzy­sty­wa­nych w UE na źró­dła nierosyjskie.

Polska postu­lu­je więc, by natych­miast przy­wró­cić finan­so­wa­nie pro­jek­tów LNG. Umożliwiają one import gazu dro­gą mor­ską, a więc np. z Kataru czy USA. 

W stycz­niu i lutym nastą­pił gwał­tow­ny wzrost przy­wo­zu LNG do Europy, przy czym import LNG wyno­si obec­nie oko­ło 10 mld m3 mie­sięcz­nie, co jest naj­wyż­szym pozio­mem w UE. Natomiast dal­sze zwięk­sza­nie ilo­ści LNG wyma­ga koor­dy­na­cji na szcze­blu UE, aby zmak­sy­ma­li­zo­wać wyko­rzy­sta­nie infra­struk­tu­ry i zapew­nić, że gaz tra­fi tam, gdzie jest naj­bar­dziej potrzebny.

Skutki wojny dla europejskiej energetyki

Wojna będzie mia­ła głę­bo­kie reper­ku­sje dla unij­ne­go sys­te­mu ener­ge­tycz­ne­go – pod­kre­śli­ła komi­sarz ds. ener­gii Kadri Simson. Prowadzone są ćwi­cze­nia goto­wo­ści, aby upew­nić się, że UE wytrzy­ma skut­ki poten­cjal­nych przerw w dosta­wach spo­wo­do­wa­nych wojną.

To nasza obec­na oce­na, że ​​UE może bez­piecz­nie prze­trwać tę zimę. W chwi­li obec­nej prze­pły­wy gazu ze Wschodu na Zachód trwa­ją, dosta­wy LNG do UE znacz­nie wzro­sły, a pro­gno­za pogo­dy jest korzystna.

Kadri Simson, komi­sarz ds. ener­gii UE

Zużycie gazu z maga­zy­nów ule­gło spo­wol­nie­niu i zaję­te jest oko­ło 30 proc. pojem­no­ści maga­zy­nów. To mało. Simson oce­ni­ła, że do koń­ca tej zimy UE doj­dzie z wyjąt­ko­wo niskim pozio­mem maga­zy­no­wa­nia gazu. Jeśli obec­ne tren­dy utrzy­ma­ją się, naj­now­sza pro­gno­za prze­cho­wy­wa­nia na kwie­cień wyno­si 18 proc. w porów­na­niu z ponad 30 proc. w poprzed­nich latach.

Więcej energii

Polska przed­sta­wi­ła pro­jekt, by zawie­sić sys­tem han­dlu pra­wa­mi do emi­sji CO2 (ETS – Emissions Trading System). To uwol­ni­ło­by więk­szą pro­duk­cję ener­gii z węgla. Takie zawie­sze­nie obo­wią­zy­wać mia­ło­by do cza­su zakoń­cze­nia kry­zy­su zwią­za­ne­go z woj­ną w Ukrainie.

Czytaj tak­że: Jak kosz­ty CO2 wpły­wa­ją na ceny ener­gii

Musimy być goto­wi na koniecz­ność wspar­cia ukra­iń­skie­go sys­te­mu ener­ge­tycz­ne­go – stąd potrze­ba funk­cjo­no­wa­nia w Polsce jak naj­więk­szej ilo­ści jed­no­stek, tak żeby móc wspo­ma­gać euro­pej­ski sys­tem ener­ge­tycz­ny. W obec­nej sytu­acji powin­ny to być rów­nież jed­nost­ki węglo­we, jed­nak nie powin­ni­śmy być obcią­ża­ni nad­mier­ny­mi kosz­ta­mi za chęć soli­dar­no­ści i wspar­cia naszych sąsiadów.

Anna Moskwa, mini­ster kli­ma­tu i środowiska

Synchronizacja ukraińskiej sieci

Synchronizacja sie­ci ener­ge­tycz­nej z euro­pej­ską, zamiast z rosyj­ską, to stra­te­gicz­na ini­cja­ty­wa zwięk­sze­nia nie­za­leż­no­ści ener­ge­tycz­nej Ukrainy. Tego same­go dnia, w któ­rym Ukraina pod­ję­ła pierw­szy test do przy­szłej syn­chro­ni­za­cji z UE, Rosja zaata­ko­wa­ła ten kraj. Ukraina posta­no­wi­ła wów­czas nie pod­łą­czać ponow­nie swo­jej sie­ci do Rosji. W rezul­ta­cie pro­si teraz o jak naj­szyb­szą syn­chro­ni­za­cję awa­ryj­ną z sie­cią europejską.

Jest to tech­nicz­nie trud­ne. Ale jako Europa jest to coś, co może­my zro­bić dla naszych part­ne­rów – mówi­ła pod­czas spo­tka­nia komi­sarz ds. ener­gii Kadri Simson.

W kwe­stii przy­łą­cze­nia Ukrainy do euro­pej­skiej sie­ci ener­ge­tycz­nej jest peł­na zgo­da. Ten krok połą­czył­by rów­nież Mołdawię z sie­cią UE.

Przesył gazu na Ukrainę

Dostarczanie gazu na Ukrainę odby­wa się przez prze­sył zwrot­ny z Zachodu na Wschód. Pierwsze takie dosta­wy z Węgier mia­ły miej­sce tej zimy. Zwiększono fizycz­ną prze­pu­sto­wość prze­pły­wu zwrot­ne­go mię­dzy Słowacją a Ukrainą i trwa­ją dys­ku­sje na temat prze­dłu­że­nia tego na kolej­ne sezo­ny grzewcze.

Ukraina rów­nież potrze­bu­je ole­ju napę­do­we­go, ben­zy­ny, pali­wo do sil­ni­ków odrzu­to­wych i gene­ra­to­rów. Już zapla­no­wa­no kon­kret­ne dosta­wy z Polski, Litwy i Czech, a wie­le innych państw człon­kow­skich zade­kla­ro­wa­ło swo­ją pomoc.

Robimy i nadal będzie­my robić wszyst­ko, co w naszej mocy, aby pomóc Ukrainie w jej wal­ce ze śmier­tel­ną agresją.

Kadri Simson, komi­sarz ds. ener­gii UE

Sankcje nałożone na Rosję

Komisarz ds.energii powie­dzia­ła, że ryzy­ko pozo­sta­je. W następ­stwie środ­ków pod­ję­tych przez UE i spo­łecz­ność mię­dzy­na­ro­do­wą w celu nało­że­nia sank­cji na Rosję nie moż­na wyklu­czyć, że Rosja podej­mie kro­ki odwe­to­we, któ­re wpły­ną na han­del energią.