Co zamiast węgla? Ecoraport tygodnia

Zasoby węgla nie są nie­wy­czer­py­wal­ne. Ich koniec przy­spie­sza trans­for­ma­cja ener­ge­tycz­na i prze­sta­wia­nie ener­ge­ty­ki na odna­wial­ne źró­dła. Taka też przy­szłość stoi przed naj­więk­szą w Europie elek­trow­nią na węgiel bru­nat­ny w Bełchatowie – poka­zu­je mię­dzy­na­ro­do­wy raport. 

Lokalne zaso­by węgla bru­nat­ne­go w Bełchatowie praw­do­po­dob­nie wyczer­pią się do 2036 r. Co wte­dy sta­nie się z elek­trow­nią o mocy 5,1 GW, któ­ra dostar­cza jed­ną pią­tą ener­gii elek­trycz­nej w Polsce? 

Produkcja węgla bru­nat­ne­go spad­nie w Polsce o 75–80 proc. w latach 2021–2030 – wyni­ka z bada­nia think tan­ków Forum Energii i Bloomberg New Energy Finance (BNEF). Raport poka­zu­je róż­ne sce­na­riu­sze, w któ­rych Bełchatów może więk­szość pro­duk­cji ener­gii zastą­pić OZE i tym samym dać przy­kład innym węglo­wym regio­nom całym świecie.

Znaczną część pro­duk­cji w Bełchatowie moż­na zastą­pić nowy­mi moca­mi wytwór­czy­mi przed 2030 r., nawet jeśli nie­któ­re blo­ki na węgiel bru­nat­ny pozo­sta­ną jako moc rezer­wo­wa. Bełchatów znaj­du­je się w cen­tral­nym punk­cie sie­ci prze­sy­ło­wej, ma moc przy­łą­cze­nio­wą, któ­ra przyj­mie 6–11 GW elek­trow­ni wia­tro­wych i sło­necz­nych. Do tego sys­tem uzu­peł­nia­ły­by w przy­szło­ści dys­po­zy­cyj­ne jed­nost­ki, np. gazo­we, bio­ma­so­we, na odpa­dy, wodór czy nawet małe reak­to­ry jądro­we (SMR).

Czytaj tak­że: W małe reak­to­ry jądro­we w Polsce inwe­stu­je naj­bo­gat­szy Polak

Wykorzystanie OZE i maga­zy­nów ener­gii obni­ży­ło­by ogól­ne kosz­ty sys­te­mu elek­tro­ener­ge­tycz­ne­go w woje­wódz­twie łódz­kim, przy jed­no­cze­snym zacho­wa­niu bez­pie­czeń­stwa ener­ge­tycz­ne­go – poda­je raport.

Co po węglu?

Instytut Spraw Publicznych tak­że przyj­rzał się temu, jaka przy­szłość stoi przed regio­na­mi węglo­wy­mi. Raport „Co po węglu? Górnicy o kli­ma­cie, trans­for­ma­cji i przy­szło­ści“ przed­sta­wia omó­wie­nie badań prze­pro­wa­dzo­nych wśród 300 gór­ni­ków z Wielkopolski Wschodniej, Górnego Śląska oraz Bełchatowa. 

Jak się oka­zu­je, więk­szość gór­ni­ków widzi koniecz­ność trans­for­ma­cji ener­ge­tycz­nej i wal­ki ze zamia­na­mi kli­ma­tu. Jednocześnie gór­ni­cy są zda­nia, że Polska nie jest przy­go­to­wa­na do trans­for­ma­cji, m.in. przez zanie­dba­nia w ener­ge­ty­ce. Dwie trze­cie bada­nych wska­za­ło na nad­mier­nie uza­leż­nie­nie od węgla. Górnicy są też świa­do­mi ich nega­tyw­ne­go wize­run­ku w społeczeństwie.

Elektryki nadal opłacalne

Rząd mro­zi ceny prą­du w przy­szłym roku dla gospo­darstw domo­wych, samo­rzą­dów, insty­tu­cji wraż­li­wych oraz małych i śred­nich firm. W 2023 r. tary­fa dla gospo­darstw domo­wych wzro­śnie tyl­ko przy zuży­ciu powy­żej 2 MWh rocz­nie, 2,6 MWh przy oso­bach nie­peł­no­spraw­nych oraz 3 MWh dla rol­ni­ków i odbior­ców ener­gii z Kartą Dużej Rodziny. Cena ener­gii elek­trycz­nej dla gospo­darstw domo­wych powy­żej tego limi­tu wynie­sie nato­miast 693 zł za 1MWh.

Jak poli­czył ser­wis Carsmile, uśred­nio­ny, rze­czy­wi­sty koszt prze­je­cha­nia 1 km auta­mi Mokka e, Peugeot e208 oraz Citroen e‑C4 na prą­dzie „domo­wym” wynie­sie 17 gro­szy. A w przy­pad­ku aut z sil­ni­ka­mi ben­zy­no­wy­mi o zbli­żo­nej mocy koszt poko­na­nia 1 km jest nie­mal trzy razy większy.