Kiedy grozi kara za brak świadectwa energetycznego

To waż­na data dla wynaj­mu­ją­cych: 28 kwiet­nia 2023 r. Wówczas weszła w życie nowe­li­za­cja usta­wy o cha­rak­te­ry­sty­ce ener­ge­tycz­nej budyn­ków. Dotychczas obo­wią­zek posia­da­nia świa­dec­twa cha­rak­te­ry­sty­ki ener­ge­tycz­nej doty­czył wła­ści­cie­li nowo wybu­do­wa­nych budyn­ków i ich czę­ści prze­zna­czo­nych do sprze­da­ży lub wynaj­mu. Zgodnie z nowy­mi prze­pi­sa­mi obo­wią­zek ten obej­mu­je teraz wszyst­kie obiek­ty – rów­nież te, któ­re powsta­ły wcze­śniej. Istniejące obiek­ty han­dlo­we, jeże­li jesz­cze nie pozy­ska­ły świa­dectw, wkrót­ce będą musia­ły to zro­bić. Zarówno dla same­go budyn­ku jak i wszyst­kich znaj­du­ją­cych się w nim lokali.

Zobowiązany właściciel lub zarządzający

Świadectwo cha­rak­te­ry­sty­ki ener­ge­tycz­nej to doku­ment, któ­ry okre­śla wiel­kość zapo­trze­bo­wa­nia na ener­gię potrzeb­ną do zaspo­ko­je­nia potrzeb ener­ge­tycz­nych zwią­za­nych z użyt­ko­wa­niem budyn­ku, bądź jego czę­ści – a więc loka­lu. Mowa tu m.in. o ener­gii nie­zbęd­nej do ogrze­wa­nia, wen­ty­la­cji czy chłodzenia. 

Należy pod­kre­ślić, że świa­dec­twa ener­ge­tycz­ne spo­rzą­dza się zarów­no dla budyn­ków jak i dla znaj­du­ją­cych się w nich loka­li. Podmioty zobo­wią­za­ne do ich pozy­ska­nia to wła­ści­cie­le lub zarzą­dza­ją­cy obiek­ta­mi. Świadectwa pod­le­ga­ją wery­fi­ka­cji przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, same zaś sys­te­my ogrze­wa­nia i kli­ma­ty­za­cji obiek­tów budow­la­nych obję­te są obo­wiąz­ko­wy­mi, okre­so­wy­mi kon­tro­la­mi pro­wa­dzo­ny­mi na koszt właściciela.

Tylko nowe umowy najmu

Ustawa nie prze­wi­du­je jed­nak auto­ma­tycz­ne­go obo­wiąz­ku uzy­ski­wa­nia świa­dectw cha­rak­te­ry­sty­ki ener­ge­tycz­nej. Przepisy sta­no­wią, że wynaj­mu­ją­cy zobo­wią­za­ny jest prze­ka­zać najem­cy wydruk świa­dec­twa dopie­ro przy zawie­ra­niu umo­wy naj­mu. Obowiązek nie doty­czy zatem umów naj­mu zawar­tych przed wej­ściem w życie nowe­li­za­cji. Najemcy, któ­rzy wyna­ję­li wte­dy loka­le, nie mają moż­li­wo­ści żąda­nia od wynaj­mu­ją­cych, aby ci uzy­ska­li i prze­ka­za­li im te dokumenty. 

To samo doty­czy anek­sów do już obo­wią­zu­ją­cych umów naj­mu. O ile w ich wyni­ku nie zmie­nia się loka­li­za­cja salo­nu najem­cy w cen­trum han­dlo­wym, do anek­su nie trze­ba dołą­czać świadectwa. 

Co zaś sta­nie się w przy­pad­ku, gdy wbrew usta­wie świa­dec­two cha­rak­te­ry­sty­ki ener­ge­tycz­nej nie zosta­nie prze­ka­za­ne najem­cy przy zawie­ra­niu umo­wy naj­mu? Fakt ten nie będzie powo­do­wał nie­waż­no­ści umo­wy naj­mu. Wynajmujący nara­zi się jed­nak na karę grzywny.

Więcej danych w ogłoszeniach

Wydaje się, że więk­szość wynaj­mu­ją­cych nie będzie cze­kać na zakoń­cze­nie umów naj­mu i od razu przy­stą­pi do uzy­ski­wa­nia świa­dectw cha­rak­te­ry­sty­ki ener­ge­tycz­nej dla wszyst­kich loka­li w swo­ich cen­trach han­dlo­wych. Przemawiają za tym wzglę­dy praktyczne. 

Przepisy wyma­ga­ją, aby „w ogło­sze­niu lub rekla­mie” doty­czą­cej naj­mu loka­lu, wynaj­mu­ją­cy poda­wał wskaź­ni­ki rocz­ne­go zapo­trze­bo­wa­nia na ener­gię użyt­ko­wą, ener­gię koń­co­wą i nie­od­na­wial­ną ener­gię pier­wot­ną, udział odna­wial­nych źró­deł ener­gii w rocz­nym zapo­trze­bo­wa­niu na ener­gię koń­co­wą oraz jed­nost­ko­wą wiel­kość emi­sji CO2. Potrzeba posia­da­nia świa­dec­twa cha­rak­te­ry­sty­ki ener­ge­tycz­nej ujaw­ni się zatem znacz­nie szyb­ciej. Trzeba je będzie wrę­czyć pośred­ni­ko­wi w momen­cie pod­ję­cia decy­zji o poszu­ki­wa­niu nowe­go najemcy.

Świadectwo energetyczne do publicznej wiadomości

Jeżeli nato­miast wynaj­mu­ją­cy uzy­ska świa­dec­two dla gale­rii, par­ku han­dlo­we­go czy inne­go obiek­tu, w któ­rym świad­czo­ne są usłu­gi dla lud­no­ści, powi­nien umie­ścić jego kopię, bez zale­ceń w nim zawar­tych, w widocz­nym miej­scu. Co ozna­cza ten ter­min, nie jest w usta­wie jasno okre­ślo­ne. Wydaje się jed­nak, że stro­na inter­ne­to­wa cen­trum lub tabli­ca ogło­szeń przy wej­ściu do admi­ni­stra­cji obiek­tu speł­nia ten wymóg. 

Co waż­ne, obo­wią­zek ten powsta­je w momen­cie uzy­ska­nia przez wynaj­mu­ją­ce­go świa­dec­twa ener­ge­tycz­ne­go i doty­czy tych budyn­ków, któ­rych powierzch­nia użyt­ko­wa prze­kra­cza 500 m².

Pojawiają się wątpliwości

Jakkolwiek usta­wo­daw­ca naj­wy­raź­niej sta­rał się, aby nowe prze­pi­sy nie były dla oby­wa­te­li zanad­to uciąż­li­we, o czym świad­czy cho­ciaż­by moż­li­wość przy­go­to­wy­wa­nia świa­dec­twa dla loka­lu na bazie świa­dec­twa już przy­go­to­wa­ne­go dla inne­go loka­lu, trud­no jest pozbyć się wra­że­nia, że prze­pi­sy nie do koń­ca uwzględ­nia­ją spe­cy­fi­kę funk­cjo­no­wa­nia nie­ru­cho­mo­ści komercyjnych. 

Umowy naj­mu zawie­ra się czę­sto przed roz­po­czę­ciem budo­wy, kie­dy wyda­nie najem­cy świa­dec­twa cha­rak­te­ry­sty­ki ener­ge­tycz­nej loka­lu jest w prak­ty­ce nie­wy­ko­nal­ne. Co wię­cej, poszcze­gól­ni najem­cy mają prze­cież wła­sne stan­dar­dy jeże­li cho­dzi o aran­ża­cję wnę­trza salonów. 

Jeżeli nowy najem­ca i tak musi od nowa wyko­nać więk­szość prac adap­ta­cyj­nych, świa­dec­two cha­rak­te­ry­sty­ki ener­ge­tycz­nej dla loka­lu ma dla nie­go nie­wiel­kie zna­cze­nie praktyczne.