Każda firma, która funkcjonuje na rynku, korzysta ze środowiska

Czy jest to fir­ma jed­no­oso­bo­wa, któ­ra ma na swo­im wypo­sa­że­niu samo­chód służ­bo­wy, czy to jest duża kor­po­ra­cja, któ­ra zaj­mu­je się zarzą­dza­niem wie­lo­ma pro­ce­sa­mi, czy to fir­ma z sek­to­ra prze­my­słu cięż­kie­go – wszyst­kie łączy to, że korzy­sta­ją ze środowiska.

Dla kogo jest kon­sul­ting środowiskowy?

Maciej Bernard: Najprościej odpo­wie­dzieć, że jeże­li fir­ma korzy­sta ze śro­do­wi­ska i wpły­wa na nie, to mie­ści się w ramach ofer­ty kon­sul­tin­gu śro­do­wi­sko­we­go. Rzecz w tym, że każ­da fir­ma, któ­ra funk­cjo­nu­je na ryn­ku – korzy­sta ze śro­do­wi­ska. Na chwi­lę obec­ną naj­pil­niej potrze­bu­ją naszych usług pod­mio­ty, któ­rych prio­ry­te­tem jest moder­ni­za­cja, w celu speł­nie­nia suro­wych norm z oma­wia­ne­go tu zakresu. 

Brak zasto­so­wa­nia wyma­ga­nych roz­wią­zań może nie tyl­ko gene­ro­wać ryzy­ko for­mal­no­praw­ne dla przed­się­bior­cy w zakre­sie ochro­ny śro­do­wi­ska czy gospo­dar­ki odpa­da­mi, ale rów­nież wpły­wać na utrud­nie­nie korzy­sta­nia z mecha­ni­zmów finan­so­wych coraz czę­ściej łączą­cych się z sze­ro­ko rozu­mia­ną poli­ty­ką pro­śro­do­wi­sko­wą. Następnie są to klien­ci, któ­rych wio­dą­cą inten­cją jest szcze­ra tro­ska o śro­do­wi­sko, bo takie są war­to­ści przed­się­bior­stwa, może nawet misja i wizja. Ciekawym klien­tem będzie zarów­no mała fir­ma (lokal­na) i duża kor­po­ra­cja, ponie­waż wszel­kie dzia­ła­nia doty­czą­ce ochro­ny natu­ry i prze­ciw­dzia­ła­nia skut­kom glo­bal­ne­go ocie­ple­nia kli­ma­tycz­ne­go czy antro­po­pre­sji powin­ny być reali­zo­wa­ne na każ­dym szcze­blu, eta­pie, w każ­dym moż­li­wym okre­sie – począw­szy od małych, lokal­nych gra­czy, po naj­więk­sze przed­się­bior­stwa o glo­bal­nej ska­li działania.

Jedno jest pew­ne – eko­lo­gia i śro­do­wi­sko to obec­nie nasze wspól­ne spra­wy i prio­ry­tet. Zwracam rów­nież uwa­gę na isto­tę edu­ka­cji i komu­ni­ka­cji w kwe­stii ochro­ny śro­do­wi­ska. Istotną rolę odgry­wa­ją tu pra­co­daw­cy, któ­rzy wdra­ża­ją w swo­ich struk­tu­rach pro­ce­du­ry bez­po­śred­nio i pośred­nio zwią­za­ne z kul­tu­rą pra­cy, w tym rów­nież dba­ło­ścią o śro­do­wi­sko naturalne.

A to nie jest ponie­kąd też tak, że więk­szy może więcej?

Maciej Bernard: To kwe­stia prze­ko­na­nia, ale fak­tycz­nie, co war­to jesz­cze pod­kre­ślić – naj­więk­sze przed­się­bior­stwa mają naj­czę­ściej wie­le pod-​sektorów, w któ­rych kon­sul­ting śro­do­wi­sko­wy doty­czy nie­mal każ­de­go seg­men­tu ich dzia­łal­no­ści gospo­dar­czej. Początkowo to dla nich wyzwa­nie, ale gdy zaczy­na­ją się odnaj­dy­wać w naszej pro­śro­do­wi­sko­wej rze­czy­wi­sto­ści, to rozu­mie­ją, że każ­dy sek­tor jest rów­nież potęż­ną gru­pą odbior­ców komu­ni­ka­cji – wewnętrz­nej i zewnętrz­nej. Proszę pamię­tać, że to w niej reali­zu­ją m.in. swo­je CSR, czy cele ESG.

Dzięki temu są rów­nież sku­tecz­nym kana­łem, a wręcz medium do sze­rze­nia świa­do­mo­ści w kwe­stii koniecz­no­ści zmia­ny myśle­nia i nawy­ków na eko­lo­gicz­ne, ponie­waż docie­ra­ją sze­rzej z racji swo­jej ska­li. W tym rozu­mie­niu fak­tycz­nie więk­szy może wię­cej, ale nie zawsze lepiej. Bardzo czę­sto owa myśl eko­lo­gicz­na jest ele­men­tem spryt­nie prze­my­śla­ne­go pla­nu mar­ke­tin­go­we­go. Niemniej kon­sul­ting śro­do­wi­sko­wy jest usłu­gą jak naj­bar­dziej „na serio”, ponie­waż zwy­czaj­nie nie do śmie­chu jest już nam wszyst­kim przez postęp degra­da­cji śro­do­wi­ska naturalnego.

Czy to praw­da, że ludzie mają pro­blem ze zro­zu­mie­niem pro­stej zależ­no­ści: tro­ska o śro­do­wi­sko = tro­ska o sie­bie i bli­skich. Co Pan o tym myśli?

Maciej Bernard: Komunikacja i edu­ka­cja. Nie wszę­dzie docie­ra z takim samym rezul­ta­tem jak np. w dużych mia­stach. Dlatego łań­cuch zależ­no­ści jest dziś pro­sty – biz­nes zmie­nia­jąc się na lep­sze od środ­ka kształ­tu­je sku­tecz­niej­szą ofer­tę dla ryn­ku, poprzez komu­ni­ko­wa­nie koniecz­no­ści zmian: nawy­ków, tech­no­lo­gii, spo­so­bu myśle­nia, low-​waste i sze­ro­ko rozu­mia­nej eko­lo­gii. Zmiana postę­pu­je. Może nie galo­pu­je, ale też już nie wle­cze się. Wiele pod­mio­tów gospo­dar­czych oraz pod­mio­tów samo­rzą­du tery­to­rial­ne­go zaczy­na zauwa­żać koniecz­ność funk­cjo­no­wa­nia w mean­drach prawno-​środowiskowych – reje­stru­je­my wie­le kon­tak­tów wła­śnie z tych obsza­rów, oczy­wi­ście w kwe­stii śro­do­wi­ska. Istotnie, bie­żą­co aktu­ali­zo­wa­ne i coraz bar­dziej restryk­cyj­ne prze­pi­sy wzglę­dem ochro­ny śro­do­wi­ska oraz gospo­dar­ki odpa­da­mi wymu­sza­ją nie­ustan­ne zmia­ny we wszyst­kich sek­to­rach dzia­ła­nia przedsiębiorców.

Jak egze­kwo­wa­ne są posta­wy pro­eko­lo­gicz­ne w świe­cie biznesu?

Maciej Bernard: To się sta­je stan­dar­dem, a ska­la rośnie na naszych oczach. Pewni może­my być tego, że od ochro­ny śro­do­wi­ska nie da się uciec, ale dla porząd­ku war­to zmie­nić spo­sób myśle­nia. My jeste­śmy śro­do­wi­skiem, więc chro­niąc je – chro­ni­my i sie­bie. Chociażby z tego powo­du war­to przyj­rzeć się bli­żej i dać moż­li­wość, by eks­per­ci zre­wi­do­wa­li sytu­ację i dora­dzi­li jak naj­lep­sze roz­wią­za­nia wska­zu­ją­ce nową jakość i wyż­szy poziom świad­czo­nych usług.

 „Proekologiczny” – brzmi dum­nie. Czy „pro­eko­lo­gicz­ny” ozna­cza rów­nież „świa­do­my bardziej”?

Maciej Bernard: Kluczowa jest świa­do­mość. Miałem stycz­ność z klien­ta­mi, któ­rzy nie potrze­bo­wa­li sił zewnętrz­nych, by rozu­mieć, że są czę­ścią śro­do­wi­ska, a potrze­bo­wa­li wspar­cia we wdro­że­niu zmian i od stro­ny tech­no­lo­gicz­nej, i od stro­ny for­mal­no­praw­nej Miałem rów­nież stycz­ność z sytu­acja­mi, w któ­rych wspo­mnia­na świa­do­mość była wywo­ła­na efek­tem kon­tro­li. Jeżeli przed­się­bior­stwo jest po twar­dym zde­rze­niu z orga­na­mi kon­tro­lu­ją­cy­mi prze­strze­ga­nie ochro­ny śro­do­wi­ska – naj­czę­ściej sta­ra się dopa­so­wać do obo­wią­zu­ją­cych norm i prze­pi­sów. Pomagamy takim pod­mio­tom, ponie­waż ich zaso­by wie­dzy w oma­wia­nej kwe­stii dopie­ro się napeł­nia­ją. Jedni rozu­mie­ją isto­tę ochro­ny śro­do­wi­ska jako klu­czo­we­go pro­ce­su bar­dziej, inni mniej. Ci dru­dzy sta­ra­ją się, co zresz­tą zro­zu­mia­łe, dopa­so­wać do norm – bez podej­mo­wa­nia dodat­ko­wych ini­cja­tyw na rzecz śro­do­wi­ska. Jeszcze inni pod­ko­lo­ro­wu­ją ten fakt i nie­ste­ty – „prze­ko­lo­ro­wu­ją”. Wtedy zwy­kli­śmy mówić na nie­szcze­re dzia­ła­nia „pro­śro­do­wi­sko­we” – gre­en­wa­shing, czy­li kre­owa­nie się na pro­śro­do­wi­sko­wy pod­miot bar­dziej, niż to jest w rzeczywistości.

Reasumując: sank­cje for­mal­no­praw­ne czy też finan­so­we sku­tecz­nie skła­nia­ją do rewi­zji swo­je­go postę­po­wa­nia i wdro­że­nia sze­re­gu dzia­łań napraw­czych. Nawet wte­dy, kie­dy wią­żą się one z koniecz­no­ścią ponie­sie­nia nie­ma­łych kosz­tów. I tutaj rów­nież z pomo­cą przy­cho­dzi usłu­ga Konsultingu Środowiskowego, któ­rej celem jest dopa­so­wa­nie naj­lep­szych roz­wią­zań. Z moich obser­wa­cji wyni­ka, że klien­ci, któ­rzy mie­li cięż­kie zde­rze­nie z WOŚ, są klien­ta­mi bar­dzo zde­ter­mi­no­wa­ny­mi do wpro­wa­dze­nia nie­zbęd­nych zmian. Jednak pra­wi­dło­we korzy­sta­nie ze śro­do­wi­ska może być wyzwa­niem, szcze­gól­nie na począt­ku. Dlatego waż­ne jest wspar­cie w posta­ci eks­per­ta lub zespo­łu eks­perc­kie­go spe­cja­li­zu­ją­ce­go się w zależ­no­ściach i mean­drach tema­tu sze­ro­ko rozu­mia­nej ochro­ny środowiska.

Maciej Bernard peł­ni funk­cję Managera ds. Consultingu Środowiskowego w SAFEGE Polska. Firma Zapewnia kom­plek­so­we pro­wa­dze­nie każ­dej inwe­sty­cji dzia­ła­jąc aktyw­nie poprzez kon­sul­ting stra­te­gicz­ny i inży­nie­ryj­ny w sek­to­rze ochro­ny śro­do­wi­ska, trans­por­tu oraz gospo­dar­ki komu­nal­nej, budow­nic­twa i prze­my­słu. Wspiera tak­że samo­rzą­dy lokal­ne i przed­się­bior­stwa prze­my­sło­we w pro­ce­sie trans­for­ma­cji eko­lo­gicz­nej i ener­ge­tycz­nej, jak rów­nież w pro­ce­sie adap­ta­cji do zmian klimatycznych